احمد کریمی بهروزیان؛ نـادر افقـی؛ حمید عباداللهی چنذانق
چکیده
پژوهش حاضر، با رویکردی انتقادی و با الهام از نظریة بازتولید فرهنگی بوردیو به بررسی رابطه طبقه اجتماعی و موفقیت در کنکور در میان دانشجویان کارشناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان میپردازد. پژوهش حاضر از نوع پیمایش و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه است. جمعیت آماری شامل (12500نفر) و حجم نمونه تعداد 370 دانشجو است که با استفاده از فرمول ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با رویکردی انتقادی و با الهام از نظریة بازتولید فرهنگی بوردیو به بررسی رابطه طبقه اجتماعی و موفقیت در کنکور در میان دانشجویان کارشناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان میپردازد. پژوهش حاضر از نوع پیمایش و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه است. جمعیت آماری شامل (12500نفر) و حجم نمونه تعداد 370 دانشجو است که با استفاده از فرمول کوکران برای دادههای کمی و روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. بنابر یافتههای بهدست آمده، بین سرمایۀ اجتماعیِ شبکهای و هوش شناختی از یک سو و رتبة کنکور از سوی دیگر رابطة معنادار وجود داشت. یافتههای حاصل از آزمونهای تفاوت بیانگر عدم وجود تفاوت بین اخلاق کار طبقات بالا و پایین، عدم وجود تفاوت طبقاتی بین دانشجویان رشتههای محبوب و کمتر محبوب و نیز عدم وجود تفاوت در میزان امیدواری به آینده بین این دو دسته از دانشجویان، و همچنین وجود تفاوت هوشی بین انان و رابطة معکوس ناامنی غذایی با هوش شناختی بود.
علیرضا شجاعی زند
دوره 5، شماره 3 ، مهر 1383، ، صفحه 28-66
چکیده
دین در "وضعیت انقلابی" موضوع مطالعه ای است که در آن نقش و عملکرد دین در دو تجربه انقلابی فرانسه و ایران مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرد.مروری گذرا بر زمینه ها و روند شکل گیری انقلاب 1789 فرانسه و جریانات و حوادث متعاقب آن نشان می دهد که کلیسای کاتولیک و باور مسیحی به عنوان یکی از اجزای بر پادارنده نظام حاکم و حافظ وضع موجود مورد تعرض و ادبار ...
بیشتر
دین در "وضعیت انقلابی" موضوع مطالعه ای است که در آن نقش و عملکرد دین در دو تجربه انقلابی فرانسه و ایران مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرد.مروری گذرا بر زمینه ها و روند شکل گیری انقلاب 1789 فرانسه و جریانات و حوادث متعاقب آن نشان می دهد که کلیسای کاتولیک و باور مسیحی به عنوان یکی از اجزای بر پادارنده نظام حاکم و حافظ وضع موجود مورد تعرض و ادبار انقلابیون قرار داشت .به بیان دیگر،مسیحین نه تنها هیچ نقشی در فرایند بسیج انقلابی فرانسه بازی نکرد،بلکه در مرحله رادیکالیزه شدن انقلاب بعضا مواضع ضد بسیج نیز به خود گرفت.همین مسئله در انقلاب ایران صورت کاملا متفاوتی یافت.تا جایی که دین با احراز موقعیت ایدئولوژیک توانست رهبری و سازماندهی بسیج انقلابی ار نیز به عهده بگیرد و تجربه جدیدی را در سلسله انقلابات به ثبت برساند.از بررسی تطبیقی تجربه انقلابی فرانسه و ایران چنین به دست می آید که به جز عوامل و شرایط ساختاری تاثیر گذار ،تفاوت های این دو انقلاب ار اولا در تمایزات آموزه های اسلام و مسیحیت و ثانیا در عملکرد گذشته و مواضع سیاسی-اجتماعی همان وقت متولیان این دو دین باید جست.
مسعود چلبی؛ نیلوفر سقاباشی نایینی
دوره 18، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 28-43
چکیده
پژوهش حاضر کوشش مینماید ضمن مرور رویکردهای مختلف، با استعانت از الگوی نظری «ابرتابع رفتار»، تأثیر آرایش منابع (فرصتها)ی چهارگانه جامعه (در ابعاد مادی، سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی) را بر رفتار بهداشتی افراد مورد بررسی قرار دهد. دادهها از افراد ساکن در محلههای مختلف شهر تهران (بر اساس سطوح توسعه) به تعداد مساوی با روش پیمایش ...
بیشتر
پژوهش حاضر کوشش مینماید ضمن مرور رویکردهای مختلف، با استعانت از الگوی نظری «ابرتابع رفتار»، تأثیر آرایش منابع (فرصتها)ی چهارگانه جامعه (در ابعاد مادی، سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی) را بر رفتار بهداشتی افراد مورد بررسی قرار دهد. دادهها از افراد ساکن در محلههای مختلف شهر تهران (بر اساس سطوح توسعه) به تعداد مساوی با روش پیمایش جمعآوری شد. تحلیل دادهها با استفاده از الگوسازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان میدهند که ساکنین محلههای توسعهیافته، به میزان بیشتری رفتارهای بهداشتی را رعایت میکنند. همچنین از بین مجموعه منابع موجود در جامعه، فرصتهای اجتماعی (رابطهای) و فرصتهای فرهنگی (آگاهی بهداشتی)، بیشترین تأثیر را بر رفتار بهداشتی شهروندان دارند. بهعلاوه فرصتهای سیاسی و فرصتهای مادی نیز به طور مستقیم و غیر مستقیم سلامت و رفتار بهداشتی افراد را تحتالشعاع قرار میدهند.
تقی آزاد ارمکی؛ علی جنادله
دوره 15، شماره 3 ، مهر 1393، ، صفحه 29-64
چکیده
رویکرد نظری غالب در جامعهشناسی تاریخی جامعه ایرانی، با ارائه تصویری از جامعه ما که در آن قدرت خودکامه و استبدادی حکومت مانع رشد انجمنها، اصناف، طبقات و یا بهطور کلی هرگونه نیروی مستقل اجتماعی بوده است و در نتیجه اصالت دادن به حکومت یا «دولت» به عنوان کنشگر و عامل اصلی تحولات جامعه ناگزیر به «غیاب جامعه» به عنوان «نیروهای ...
بیشتر
رویکرد نظری غالب در جامعهشناسی تاریخی جامعه ایرانی، با ارائه تصویری از جامعه ما که در آن قدرت خودکامه و استبدادی حکومت مانع رشد انجمنها، اصناف، طبقات و یا بهطور کلی هرگونه نیروی مستقل اجتماعی بوده است و در نتیجه اصالت دادن به حکومت یا «دولت» به عنوان کنشگر و عامل اصلی تحولات جامعه ناگزیر به «غیاب جامعه» به عنوان «نیروهای اجتماعی» موثری که نقش عمدهای در تحولات اجتماعی جامعه ایران داشتند، منجر شده است. این مقاله براساس رویکرد نهادگرایی تاریخی، روایت بدیلی از جامعه پیشانوسازی ایران ارائه میکند که در آن بر نقش نیروها، نهادها و عاملیتهای متعدد اجتماعی تاکید میشود. در این روایت بدیل، پیکربندی نهادی دوران قاجار، مبتنی بر شبکه نسبتا پیچیدهای از روابط متقابل بین چهار نهاد اصلی یعنی حکومت مرکزی، روحانیت، بازار و ایلات و قبایل بود که حاصل آن تعادل نهادی نسبتا پایداری بین این نهادها بود. این تعادل نهادی نه ناشی از سلطه یک نهاد بر نهادهای دیگر بلکه محصول موازنه قدرت بین این نهادها بود. این تعادل نهادی، ریشه در شرایط و نحوه شکلگیری حکومت صفویه داشت که مبتنی بر ترکیبی از نیروهای ایلی و قدرت ایدئولوژیک بود
محمد عبداللهی؛ فیروز راد
دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1388، ، صفحه 29-63
چکیده
هدف مقالة حاضر پاسخ به این پرسش هاست که اولاً، توسعة سیاسی در مفهوم توسعة مشارکت و رقابت سیاسی، در دورة پس از روی کار آمدن رضاشاه تاکنون(1382-1304) – طی شش مقطع زمانی متوالی- چه روندی را در ایران طی کرده و چه فراز و فرودی را پشت سر گذاشته است؟ و ثانیاً، در این مدت نسبتاً طولانی، توسعة سیاسی در کشور با چه موانع و چالش های جدی مواجه ...
بیشتر
هدف مقالة حاضر پاسخ به این پرسش هاست که اولاً، توسعة سیاسی در مفهوم توسعة مشارکت و رقابت سیاسی، در دورة پس از روی کار آمدن رضاشاه تاکنون(1382-1304) – طی شش مقطع زمانی متوالی- چه روندی را در ایران طی کرده و چه فراز و فرودی را پشت سر گذاشته است؟ و ثانیاً، در این مدت نسبتاً طولانی، توسعة سیاسی در کشور با چه موانع و چالش های جدی مواجه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش ها، که در حوزة جامعه شناسی سیاسی مطرح است، از نظریه های چاندوک، مور، هانتینگتون، اسکاچپول و لوسیانی در باب ضعف جامعة مدنی و حاکمیت دولت تحصیلدار- به عنوان موانع و چالش های جدّی توسعة سیاسی- بهره گرفتیم و نهایتاً این فرضیه مطرح گردید که هرچه تمرکز و اتکاء انحصاری دولت بردرآمد نفت، بیشتر و بنیة جامعة مدنی،ضعیفتر باشد، احتمال تحقق توسعة سیاسی در جامعه، کمتر می شود. بررسی و آزمون این فرضیه به کمک اسناد و مدارک معتبر تاریخی و شواهد و قراین آماری دقیق، نشان داد در هر دوره ای که دولت، خصلت تحصیلدارپیدا کرده و مستقل و بی نیاز از مالیات مردم گشته و از تمرکز قدرت برخوردار گردیده،عرصه را برای مشارکت و رقابت سیاسی تنگ تر کرده و مانع استقرار توسعة سیاسی شده است. برعکس، هرگاه قدری از خصلت و ظرفیت تحصیلداری دولت کاسته شده و یا دولت، ضعیف و دچار بحران مالی گردیده، به سمت مالیات ستانی از مردم گرایش یافته و نتیجتاً، فرصت مغتنمی برای رشد و بالندگی جامعة مدنی و توسعة سیاسی در کشور فراهم شده است. به این ترتیب، ملاحظه می شود توسعه سیاسی در ایران معاصر، به سبب وجود موانع ساختاری مورد اشاره، روندی ناهموار و زیگزاگی داشته و در ادوار شش گانة مورد بحث ، متناوباً دچار قبض و بسط گردیده است.
عارف شاکرمی؛ زهرا قاسمی؛ ذبیح اله صدفی
چکیده
پژوهش حاضر باهدف تبیین نگرش متاهلان بهطلاق عاطفی بهروش پیمایش از 400 نفر متاهلان شهر خرمآباد با روش نمونهگیری خوشهای انجام گردید. چهار متغیر اعتماد اجتماعی، پایبندی بههنجارهای اجتماعی، مشارکت اجتماعی و عادت واره که مهمترین پی آمدهای تحولات اجتماعی اخیر در نظام جهانی هستند بهعنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. طلاق ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف تبیین نگرش متاهلان بهطلاق عاطفی بهروش پیمایش از 400 نفر متاهلان شهر خرمآباد با روش نمونهگیری خوشهای انجام گردید. چهار متغیر اعتماد اجتماعی، پایبندی بههنجارهای اجتماعی، مشارکت اجتماعی و عادت واره که مهمترین پی آمدهای تحولات اجتماعی اخیر در نظام جهانی هستند بهعنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. طلاق عاطفی بر اساس نظریه چلبی و بودریار طیف سازی شد. نتایج توصیفی این پژوهش نشان داد 41 درصدمتاهلان دارای نگرش مثبت بهطلاق عاطفی و 31 درصد دارای نگرش منفی بهطلاق عاطفی میباشند. در تحلیل رگرسیون 44 درصد نگرش بهطلاق عاطفی با کاهش اعتماد اجتماعی و پایبندی بههنجار اجتماعی و افزایش تفاوت عادت واره تبیین میشود. در تحلیل مسیر اعتماد اجتماعی بیشترین تأثیر و پایبندی بههنجار اجتماعی کمترین تأثیر را در نگرش متاهلان بهطلاق عاطفی دارند.
جامعه شناسی
امید بابایی؛ محمدجواد زاهدی مازندرانی
چکیده
با وجود برخی ادعاها در مورد مرگ طبقه، طبقه همچنان موضوعی مهم در بررسی های جامعه شناختی برد متوسط و به ویژه در تعیین ترجیحات دینی است به نحوی که کنشگران دینی تمایل به سبکهای دینی مرتبط و متناسب با موقعیت اقتصادی - اجتماعی خودشان را دارند. به سخن دیگر، افراد با موقعیتهای اقتصادی - اجتماعی مختلف، ذائقه دینی متفاوتی دارند. هدف ...
بیشتر
با وجود برخی ادعاها در مورد مرگ طبقه، طبقه همچنان موضوعی مهم در بررسی های جامعه شناختی برد متوسط و به ویژه در تعیین ترجیحات دینی است به نحوی که کنشگران دینی تمایل به سبکهای دینی مرتبط و متناسب با موقعیت اقتصادی - اجتماعی خودشان را دارند. به سخن دیگر، افراد با موقعیتهای اقتصادی - اجتماعی مختلف، ذائقه دینی متفاوتی دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی ذائقه دینی طبقه فرودست شهری است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش نظریه زمینه ای انجام گرفته است. مشارکت کنندگان در این پژوهش کنشگران دینی طبقه فرودست شهری در شهرکرد هستند که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبة نیمه ساخت یافته با هجده نفر از افراد این طبقه جمع آوری شده است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی و برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای گوبا و لینکلن استفاده شده است. یافته ها بیانگر هجده مقولة منتخب است که در قالب یک مدل پارادایمی با مقولة محوری (مناسکی شدن دین)، شرایط علّی (جمع گرایی، سنت گرایی، تقدیرگرایی و احساساتی بودن)، شرایط زمینه ای (جامعه پذیری دینی مناسک محور)، شرایط مداخله ای (پایگاه اقتصادی - اجتماعی پایین)، راهبردها (دینداری مناسکی، دینداری عاطفی، دینداری واسطه ای، دینداری تکلیفی، دینداری موروثی و دینداری تقدیرگرا) و پیامدها (تقلیل گرایی دینی، ظاهرگرایی دینی، کارناوالی شدن مناسک، مداح محوری و بدنمندی دینی) سازمان یافته است. نتایج بیانگر آن است که مناسک، جایگاه برجسته، مهم و موثری را در ذائقه دینی طبقه فرودست شهری دارد و تعیین این جایگاه بدون فهم منطق دین عامه و فهم منطق مناسک در دین عامه امکان پذیر نیست.
محمد امین قانعی راد؛ امیر ملکی؛ زهرا محمدی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1392، ، صفحه 30-64
چکیده
نهاد علم و دانشگاه فرهنگ خاص خود را دارد که همانند سایر پدیدهها در گذر زمان تحولاتی داشته است. بهنظر میرسد فرهنگ دانشگاهی ایران طی سالهای اخیر تغییر کرده است. این پژوهش درصدد است تا دگرگونی فرهنگی در دانشگاه را بررسی و پیامدهای آن را مورد مطالعه قرار دهد.
روش پژوهش کیفی است که بهمنظور ورود به ساحت معنایی از نظریه مبنایی(GT) ...
بیشتر
نهاد علم و دانشگاه فرهنگ خاص خود را دارد که همانند سایر پدیدهها در گذر زمان تحولاتی داشته است. بهنظر میرسد فرهنگ دانشگاهی ایران طی سالهای اخیر تغییر کرده است. این پژوهش درصدد است تا دگرگونی فرهنگی در دانشگاه را بررسی و پیامدهای آن را مورد مطالعه قرار دهد.
روش پژوهش کیفی است که بهمنظور ورود به ساحت معنایی از نظریه مبنایی(GT) استفاده شده است. در این مطالعه 34 نفر از اساتید علوم اجتماعی دانشگاههای تهران مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. کدگذاری و استخراج دادهها با استفاده از نرمافزار اطلستی انجام شده است.
یافتهها شامل مقولههای عمدة شرایط اجتماعی، مداخلهای و زمینهای، جذب، ارزیابی و ارتقاء علمی، سازمان دانش و راهبردهای اساتید میباشد. روایت توصیفی تحلیلی با توجه به تعامل شرایط و پدیده در قالب گذار فرهنگی پیرامون مقوله هسته «جذب، ارزیابی و ارتقاء علمی» ترسیم میشود که حاکی از بیهنجاری فرهنگ تولید و انتقال دانش است.
محمد امین قانعی راد؛ امیر ملکی؛ زهرا محمدی
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 30-64
چکیده
: نهاد علم و دانشگاه فرهنگ خاص خود را دارد که همانند سایر پدیدهها در گذر زمان تحولاتی داشته است. بهنظر میرسد فرهنگ دانشگاهی ایران طی سالهای اخیر تغییر کرده است. این پژوهش درصدد است تا دگرگونی فرهنگی در دانشگاه را بررسی و پیامدهای آن را مورد مطالعه قرار دهد.
روش پژوهش کیفی است که بهمنظور ورود به ساحت معنایی از نظریه مبنایی(GT) ...
بیشتر
: نهاد علم و دانشگاه فرهنگ خاص خود را دارد که همانند سایر پدیدهها در گذر زمان تحولاتی داشته است. بهنظر میرسد فرهنگ دانشگاهی ایران طی سالهای اخیر تغییر کرده است. این پژوهش درصدد است تا دگرگونی فرهنگی در دانشگاه را بررسی و پیامدهای آن را مورد مطالعه قرار دهد.
روش پژوهش کیفی است که بهمنظور ورود به ساحت معنایی از نظریه مبنایی(GT) استفاده شده است. در این مطالعه 34 نفر از اساتید علوم اجتماعی دانشگاههای تهران مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. کدگذاری و استخراج دادهها با استفاده از نرمافزار اطلستی انجام شده است.
یافتهها شامل مقولههای عمدة شرایط اجتماعی، مداخلهای و زمینهای، جذب، ارزیابی و ارتقاء علمی، سازمان دانش و راهبردهای اساتید میباشد. روایت توصیفی تحلیلی با توجه به تعامل شرایط و پدیده در قالب گذار فرهنگی پیرامون مقوله هسته «جذب، ارزیابی و ارتقاء علمی» ترسیم میشود که حاکی از بیهنجاری فرهنگ تولید و انتقال دانش است
بهرنگ صدیقی
دوره 15، شماره 4 ، دی 1393، ، صفحه 30-53
چکیده
جامعهشناسی مردممدار در ایران چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ طرح این پرسشِ هنجاری از این بابت اهمیت دارد که جامعهشناسی مردممدار در ایران مراحل اولیۀ صورتبندی را طی میکند. اما پاسخ به این پرسش تا حد زیادی وابسته به ویژگیهای حوزۀ عمومی در ایران است، چرا که به ادعای این مقاله پایه و مایۀ جامعهشناسی مردممدار در حوزۀ ...
بیشتر
جامعهشناسی مردممدار در ایران چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ طرح این پرسشِ هنجاری از این بابت اهمیت دارد که جامعهشناسی مردممدار در ایران مراحل اولیۀ صورتبندی را طی میکند. اما پاسخ به این پرسش تا حد زیادی وابسته به ویژگیهای حوزۀ عمومی در ایران است، چرا که به ادعای این مقاله پایه و مایۀ جامعهشناسی مردممدار در حوزۀ عمومی است. اما تلاش برای پرداختن به این پرسش در وهلۀ نخست مستلزم جد و جهدی نظری در چیستیِ حوزۀ عمومی است. پس از آنمیتوان ضمن بررسی ویژگیهای حوزۀ عمومی در ایران طرحی برای شرایط امکان جامعهشناسی مردممدار در ایران درانداخت. در این مقاله، ابتدا به لحاظ نظری، رویکردهای غالب در خصوص چیستی حوزۀ عمومی مرور و نقد میشوند؛ رویکرد هابرماس و آرنت از آن جمله است. در حین این مرور نظری، ویژگیهای روایت غالب از جامعهشناسی مردممدار، یعنی روایتی که بوراووی از آن به دست داده است، نیز بررسی میشود و با تکیه بر روایت آرنت از حوزۀ عمومی تلاش میشود روایتی «دیگر» از جامعهشناسی مردممدار پیش نهاده شود. پس از آن به مرور ویژگیهای حوزۀ عمومی در ایران پرداخته خواهد شد و مصادیق آن، در شکلهای نهادی و غیرنهادیِ آن، پرداخته میشود و نسبتِ هر یک از این مصادیق با روایتهای پیشگفته از حوزۀ عمومی بررسی میشود. این مقاله، از جمله مدعی است که مختصات حوزۀ عمومی در ایران با روایت آرنت همخوانیِ بیشتری دارد تا روایت هابرماسی از آن. از این رو، جامعهشناسی مردممدار در ایران در مسیری که پیشِ رو دارد باید ضمن بررسی مختصات این حوزۀ عمومی به نقد و آسیبشناسیِ آن نیز بپردازد. در انتهای مقاله، با تکیه بر ویژگیهای حوزۀ عمومی در ایران، طرحی اولیه برای صورتبندیِ جامعهشناسی مردممدار در ایران به دست داده میشود و محورهای نظری، روش شناختی و پژوهشیِ آن برشمرده خواهد شد.
محمد جواد اسماعیلی
دوره 8، شماره 3 ، مهر 1386، ، صفحه 30-53
چکیده
مایکل بوراوی، قائم مقام انجمن جامعه شناسی در آمریکا در تیرماه سال 1387 سفری به ایران داشت که در چند دانشکده علوم اجتماعی به اشاعه اندیشه خود در مورد مفهوم و واقعیت جامعه شناسی مردم مدار پرداخت. در همین زمینه، مقاله ای از وی در انجمن جامعه شناسی ایران به چاپ رسید. در این نوشتار به واکاوی و سنجش ایده مایکل بوراوی در مورد " بازگشت به گروه ...
بیشتر
مایکل بوراوی، قائم مقام انجمن جامعه شناسی در آمریکا در تیرماه سال 1387 سفری به ایران داشت که در چند دانشکده علوم اجتماعی به اشاعه اندیشه خود در مورد مفهوم و واقعیت جامعه شناسی مردم مدار پرداخت. در همین زمینه، مقاله ای از وی در انجمن جامعه شناسی ایران به چاپ رسید. در این نوشتار به واکاوی و سنجش ایده مایکل بوراوی در مورد " بازگشت به گروه های مردمی " از طریق جامعه شناسی مردم مدار می پردازیم و در بازتعریف و بازخوانی آن با توجه به شرایط معرفتی و اجتماعی علوم اجتماعی در ایران ، بر " تاسیس ، تثبیت و گسترش " جامعه شناسی حرفه ای ،در مفهوم وبری کلمه ، تاکید میکنیم. ما نه تنها با فربه شدگی جامعه شناسی حرفه ای روبرو نیستیم که علی رغم هفتاد سال طی مسیر ، به لحاظ معرفتی در آغاز راه هستیم. بوراوی مسئله و بحران جامعه شناسی امریکایی را اندیشیده ودر صدد دمیدن روح تازه " جامعه شناسی مردم مدار " در کالبد بی رمق جامعه شناسی حرفه ای و سیاستگذارامریکایی است.دغدغه بوراوی ، زنده نگهداشتن بینش جامعه شناختی است ، در حالی که مسئله علوم اجتماعی در ایران ، توجه توامان به تکوین و توسعه اندیشه مفهومی جامعه شناختی و استقلال دانشگاهی و البته بازگشته به واقعیت زیست جهان مردمی است. در پایان، تقسیم بندی بوراوی از چهار نوع دانش و جامعه شناسی را از منظری وبری ، به شکلی دیگر دسته بندی میکنیم. روش سنجش و بررسی اندیشه بوراوی ، توصیفی- هنجاری است که از یافته ها و پژوهش های در دسترس نیز به فراخور حال، استفاده می شود.
علیرضا شجاعی زند
دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1385، ، صفحه 30-65
چکیده
مسیرهای محتمل در عرفی شدن ایران" تلاش دارد تا با تعیین جایگاه بحث در ادبیات عرفی شدن،راه خویش را از تاملات پراکنده و اهتمامات و دغدغه های دیگر در این باب متمایز سازد.بررسی عرفی شدن ایران به مثابه یک فرایند محتمل،مستلزم برداشتن سه گام تمهیدی است:1. داشتن تصویری گویا از"بستر وقوع" 2. تعریفی روشن و ممیز از این "پدیده" و بالاخره 3. وارسی و نقد ...
بیشتر
مسیرهای محتمل در عرفی شدن ایران" تلاش دارد تا با تعیین جایگاه بحث در ادبیات عرفی شدن،راه خویش را از تاملات پراکنده و اهتمامات و دغدغه های دیگر در این باب متمایز سازد.بررسی عرفی شدن ایران به مثابه یک فرایند محتمل،مستلزم برداشتن سه گام تمهیدی است:1. داشتن تصویری گویا از"بستر وقوع" 2. تعریفی روشن و ممیز از این "پدیده" و بالاخره 3. وارسی و نقد "ایده های مطرح"دربراه عرفی شدن ایران. مدل ارائه شده درباره عرفی شدن ایران،مدعای اصلی و محصول نهایی این تلاش است که حاوی اشاراتی است به:1.عوامل موثر بر این فرایند در چهار سطح کلان،میانه،خردو خود دین، 2. شاخص های تفصیل یافته هر کدام و 3. مسیر و روند وقوع آن ها.
احسام سلطانی؛ محمدجواد زاهدی
دوره 18، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 30-52
چکیده
به دلیل سرشت اجتماعی انسان، اساساً تنهایی ناممکن است. اجتماع، نه با «من» بلکه با یک انسان دیگر، با «تو»، شکل میگیرد. باختین از جمله افرادی است که در مباحثی که پیش میکشد به این امر اشاره میکند که وجود دیگری شالوده شکلگیری "خود" است. در مقاله حاضر به «خود» و «دیگری» در اندیشة نیما پرداخته شده است. منظور از دیگری، ...
بیشتر
به دلیل سرشت اجتماعی انسان، اساساً تنهایی ناممکن است. اجتماع، نه با «من» بلکه با یک انسان دیگر، با «تو»، شکل میگیرد. باختین از جمله افرادی است که در مباحثی که پیش میکشد به این امر اشاره میکند که وجود دیگری شالوده شکلگیری "خود" است. در مقاله حاضر به «خود» و «دیگری» در اندیشة نیما پرداخته شده است. منظور از دیگری، صدا و زبانی متفاوت نسبت به صدا و زبان «من» است. در این مقاله سعی شده است تا سویههای مختلف و متفاوت این موضوع مورد بررسی قرار گیرد. برای این کار از آراء میخائیل باختین، متفکر روس، استفاده شده است. تحقیق حاضر بر رویکرد کیفی استوار است و از روشهای تحلیل گفتمان، تحلیل محتوای کیفی و تحلیل مضمون نیز استفاده شده است.
یافتههای تحقیق بازگوی آن است که نیما با پیش کشیدن مباحثی دربارة «خود» و «دیگری» از جمله شاعرانِ پس از مشروطه در ایران است که به این مسئله به طور جدی پرداخته است اما به دلیل تعلق خاطری که به دیالکتیک هگل دارد، در مراحل بعدی کار خود، تفاوت میان «من» و «دیگری» را به نفع جهانی یکپارچه، منسجم و وحدتیافته مصادره میکند.
سیدکمال الدین موسوی؛ سیدعلی موسوی
دوره 14، شماره 3 ، مهر 1392، ، صفحه 31-51
چکیده
با توجه به گسترش روزافزون کاربرد تلفن همراه و تاثیرات احتمالی آن بر نهادهای اجتماعی ازجمله خانواده، رابطه میان نحوه استفاده از تلفن همراه و اعتماد متقابل زناشویی در دستور کار این پژوهش بوده است. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و جامعه نمونه آن را تعداد 384 فرد متاهل ساکن شهر شیراز تشکیل میدهد که ازطریق نمونهگیری خوشهای انتخاب ...
بیشتر
با توجه به گسترش روزافزون کاربرد تلفن همراه و تاثیرات احتمالی آن بر نهادهای اجتماعی ازجمله خانواده، رابطه میان نحوه استفاده از تلفن همراه و اعتماد متقابل زناشویی در دستور کار این پژوهش بوده است. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و جامعه نمونه آن را تعداد 384 فرد متاهل ساکن شهر شیراز تشکیل میدهد که ازطریق نمونهگیری خوشهای انتخاب گردیدهاند. چارچوب نظری پژوهش را نظریه گسر در زمینه تاثیرات تلفن همراه بر روابط خانواده و نظریه زتومپکا پیرامون اعتماد اجتماعی تشکیل میدهد. هدف اصلی آن بوده که بدانیم آیا میان نحوه استفاده از تلفن همراه و اعتماد متقابل زوجین رابطه وجود دارد؟ و اینکه، تلفن همراه بر کدام مولفه ازمولفههای اعتماد زناشویی بیشترتاثیرمی گذارد؟ نتایج تحقیق نشان داد بین متغیرهایی چون میزان و گستره استفاده از تلفن همراه با اعتماد متقابل زناشویی رابطه معکوس وجود دارد. همچنین، میان فضای استفاده از تلفن همراه و میزان اعتماد متقابل زوجین رابطه مستقیم و متوسط مشاهده گردید. بهعلاوه، تحلیل رگرسیونی متغیرها نشان داد که سه متغیرمستقل تحقیق یعنی میزان، گستره، و فضای استفاده ازتلفن همراه در مجموع توانستهاند 27 درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی میزان اعتماد متقابل زناشویی را پیش بینی نمایند. نهایتاً اینکه، از میان سه مولفه اصلیِ اعتماد (صداقت، تعهد و پذیرش متقابل) صداقت متقابل بیشترین تاثیرپذیری را از نحوه استفاده از تلفن همراه داشته است. در مجموع، این پژوهش نشان میدهد تلفن همراه – همچون هر وسیله دیگر- بسته به فضایی که مورد استفاده قرار میگیرد میتواند نقش انسجامبخش و یا مخرب داشته باشد. اگر بر فضای مورد استفاده از تلفن همراه – درخانواده، محل کار و...- اعتماد حاکم باشد تلفن همراه این اعتماد را کاهش نداده و بلکه تقویت خواهد کرد، اما اگرفضای بیاعتمادی حاکم باشد تلفن همراه نیز این بی اعتمادی را تشدید خواهد نمود.
سید عبدالحسین نبوى؛ مرضیه شهریارى
دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 32-58
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسى تأثیر تعلق خانوادگى، احساس از گرانبارى نقش خانوادگى، ابهام نقش خانوادگى و حمایت اجتماعى در خانواده بر تعارض خانواده با کار انجام گرفته است. در این پژوهش سعى شده است تا با استفاده از نظریه نقش و نیز با بهرهگیرى از برخى از نظریات تعارض خانواده با کار مدلى براى تبیین تعارض مذکور ارائه شود. این مدل دو اندیشه کلى ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسى تأثیر تعلق خانوادگى، احساس از گرانبارى نقش خانوادگى، ابهام نقش خانوادگى و حمایت اجتماعى در خانواده بر تعارض خانواده با کار انجام گرفته است. در این پژوهش سعى شده است تا با استفاده از نظریه نقش و نیز با بهرهگیرى از برخى از نظریات تعارض خانواده با کار مدلى براى تبیین تعارض مذکور ارائه شود. این مدل دو اندیشه کلى را مطرح مىکند که عبارتند از: تأثیر عوامل خانوادگى بر تعارض خانواده با کار و نقش حمایت اجتماعى در خانواده بر تعارض مذکور. به منظور آزمون تجربى مدل مذکور، پس از تعریف و تبیین ابعاد و شاخصهاى هر یک از متغیرهاى تحقیق، قابلیت اعتماد و اعتبار مقیاسها مورد بررسى قرار گرفت که نتایج بهدست آمده در هر مورد مطلوب و قابل قبول بود. دادههاى پژوهش با روش پیمایشى، از نمونهاى با حجم 360 نفر، از میان کارمندانِ زنِ متأهلِ اداراتِ دولتىِ شهرِ اهواز با روش نمونهگیرى طبقهاى و تصادفى انجام شده انتخاب گردید، نتایج نشان داد: متغیر حمایت اجتماعى در خانواده اثر مستقیم چندانى بر تعارض خانواده با کار دارد. متغیر تعلق خانوادگى علاوه بر تأثیر مستقیم با واسطه احساس از گرانبارى نقش خانوادگى بر تعارض خانواده با کار تأثیر داشته است. همچنین نتایج نشان داد که احساس از گرانبارى نقش خانوادگى و ابهام نقش خانوادگى به طور مستقیم بر تعارض خانواده با کار مؤثر مىباشد.
حمیدرضا جلائیپور
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1388، ، صفحه 32-54
چکیده
بررسی پدیدة دولت - ملت در عرصه عمومی ایران از دو نظر اهمیت دارد. اول اینکه دولت - ملت یکی از مجموعههایِ نهادیِ جوامع نوسازیشده و مدرن است و بررسی پدیدة مذکور در تجربة ایران موضوع با ارزشی است. دوم اینکه یکی از بحثهای مناقشهانگیز در عرصة عمومی این است که ایران در فرآیندهای نوسازیاش در یکصد سال اخیر، از حیث استقرار سازوکارهای دولت ...
بیشتر
بررسی پدیدة دولت - ملت در عرصه عمومی ایران از دو نظر اهمیت دارد. اول اینکه دولت - ملت یکی از مجموعههایِ نهادیِ جوامع نوسازیشده و مدرن است و بررسی پدیدة مذکور در تجربة ایران موضوع با ارزشی است. دوم اینکه یکی از بحثهای مناقشهانگیز در عرصة عمومی این است که ایران در فرآیندهای نوسازیاش در یکصد سال اخیر، از حیث استقرار سازوکارهای دولت - ملت (و مردمسالاری) همچنان درجا زده و میزند. این مقاله میکوشد با دیدگاهی جامعهشناختی و از منظر مدرنیته سیاسی یک چهارچوب نظری برای ارزیابی تکوین دولت - ملت در ایران پیشنهاد کند. این جستار نتیجه میگیرد که اگرچه فرآیند رشد دولت - ملت در ایران همچنان با چالش روبرو است، اما این فرآیند در حال پیشرفت است و دولت - ملت در ایران در جا نزده است. در حاشیه مقاله تلاش شدهاست که ابعادی از این مسأله که در آینده باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند، روشن شوند.
غلامرضا غفارى؛ حمزه نوذرى
دوره 11، شماره 4 ، آبان 1389، ، صفحه 32-53
چکیده
مطالعات روستایى در ایران بیشتر متمرکز بر تلقى از روستا بهمثابه امرى اقتصادى و مادى بوده است. به گونهاى که در نوشتههاى مطالعات روستایى امر سیاسى بهعنوان یک متغیر مستقل و تعیینکننده در تحلیل مسائل و مناسبات اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى مورد غفلت واقع شده است. مقاله حاضر بر آن است که نشان دهد امر سیاسى نقش مهمى در تفکیک و تمایز میان روستاییان ...
بیشتر
مطالعات روستایى در ایران بیشتر متمرکز بر تلقى از روستا بهمثابه امرى اقتصادى و مادى بوده است. به گونهاى که در نوشتههاى مطالعات روستایى امر سیاسى بهعنوان یک متغیر مستقل و تعیینکننده در تحلیل مسائل و مناسبات اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى مورد غفلت واقع شده است. مقاله حاضر بر آن است که نشان دهد امر سیاسى نقش مهمى در تفکیک و تمایز میان روستاییان برمبناى دوست و دشمن داشته و براى نوع و ماهیت امر اجتماعى سهم تعیینکنندهاى دارد. در این مقاله تلاششده تا اثرات و پیامدهاى امر سیاسى بر تعاملات و روابط اجتماعى روستاییان بررسى شود.
براى تحلیل از روش پدیدارشناسى برمبناى دادههاى تولیدشده بهشیوه مشاهده، مصاحبه و تجربه زیسته استفاده شده است. نتایج نشان مىدهند که امر سیاسى، عناصر موجود در زندگى روزمره روستاییان مانند: دوستى و روابط همسایگى، بحث و تبادلنظر، بدهبستان اجتماعى، اعتماد و مشارکت را برمبناى دوست ـدشمن گروهبندى کرده است.
غلام عباس توسلی؛ سید محمود نجاتی حسینی
دوره 5، شماره 2 ، تیر 1383، ، صفحه 32-62
چکیده
موضوع این مقاله تحلیل و تبیین واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران پس از انقلاب اسلامی است.هدف مقاله به دست دادن تحلیلی جامعه شناختی از فرایند شکل گیری شهروندی در ایران همراه با سازوکارهای شکل دهنده شهروندی است.همچنین شکل بندی اجتماعی این پدیده مدرن در ایران پس از انقلاب 57 نیز از حیث"نوع اجتماعی،محتوای اجتماعی،شکل اجتماعی و قلمرو اجتماعی" ...
بیشتر
موضوع این مقاله تحلیل و تبیین واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران پس از انقلاب اسلامی است.هدف مقاله به دست دادن تحلیلی جامعه شناختی از فرایند شکل گیری شهروندی در ایران همراه با سازوکارهای شکل دهنده شهروندی است.همچنین شکل بندی اجتماعی این پدیده مدرن در ایران پس از انقلاب 57 نیز از حیث"نوع اجتماعی،محتوای اجتماعی،شکل اجتماعی و قلمرو اجتماعی" شهروندی در ابعاد "مدنی، سیاسی و اجتماعی" آن مدنظر قرار گرفته است.چهارچوب نظری مقاله نظریه اجتماعی شهروندی و روش آن جامعه شناختی تاریخی است و در آن به طرح سه پرسش از ماهیت فرایندهای موثر بر شکل گیری شهروندی و سازو کارهای تاثیر گذار آن و ساختارهای شکل بندی شهروندی و نیز سه فرضیه مرتبط با آن پرداخته شده است.این فرضیه ها ناظر به اثرگذاری گفتمان قوانین موضوعه و قانون اساسی،جهت گیری های برنامه های توسعه و همچنین شکل گیری تقاضاهای سیاسی -اجتماعی مدرن است.
غلامرضا غفاری؛ عباس حق پرست
دوره 5، شماره 4 ، دی 1383، ، صفحه 32-48
چکیده
فقر از دیر باز یکی از مسائل و مشکلات مهم برای دولتها به ویژه برنامه ریزان بوده است که در میان فقر در مناطق روستایی یکی از چالش های مهم به شمار می رود.در سطح ملی کلیه گروهها و اقشاری را که نزدیک خط فقر قرار دارند جز گروه های فقیر قلمداد می کنند.از حیث تاریخی مطالعات علمی درباره فقر و مبارزه با آن ،به اواخر قرن نوزدهم باز می گردد که تحقیقات ...
بیشتر
فقر از دیر باز یکی از مسائل و مشکلات مهم برای دولتها به ویژه برنامه ریزان بوده است که در میان فقر در مناطق روستایی یکی از چالش های مهم به شمار می رود.در سطح ملی کلیه گروهها و اقشاری را که نزدیک خط فقر قرار دارند جز گروه های فقیر قلمداد می کنند.از حیث تاریخی مطالعات علمی درباره فقر و مبارزه با آن ،به اواخر قرن نوزدهم باز می گردد که تحقیقات بوث در سال 1897 و روانتری در سال 1901 در انگلستان نقطه شروع برای این نوع مطالعه است.در ایران برای نخستین بار در اواسط دهه 1320 و با تاثیر وزارت کار در ایران مطالعاتی در زمینه فقر صورت گرفت.در این مقاله مفهوم فقر نسبی مدنظر می باشد که از طریق آن درآمد افراد نسبت به یکدیگر سنجیده می شود و افرادی که درآمد کمتری دارند،نسبت به افراد با درآمد بالاتر فقیر محسوب می شوند و چگونگی توزیع جمعیتی آن در قالب خط فقر مورد بررسی قرار می گیرد.جامعه آماری این بررسی ساکنان روستاهای تابعه شهرستان آزاد شهر واقع در استان گلستان می باشد.بر اساس نتایج به دست آمده از این بررسی،در توزیع خانوارهای مورد مطالعه بر اساس خط فقر 27.6 درصد این خانوارها زیر خط فقر قرار دارند.نتایج تحقیق رگرسیون چند متغیره نشان میدهد که از بین متغیرهای مستقلی که در این پژوهش به عنوان نشانگرهای فقر در نظر گرفته شده اند،وسیله نقلیه،مسکن،اشتغال،سطح زیر کشت،وابستگی به دولت،تقدیر گرایی،دسترسی به رسانه ها،همدلی و سطح آرزوها ارتباط معنی داری با متغیر وابسته داشته اند و 48 درصد واریانس آن را تبیین می نمایند.
مسعود چلبی؛ سیدمحسن موسوی
دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1387، ، صفحه 34-57
چکیده
پژوهش حاضر کوشش مینماید ضمن مرور رویکردهای مختلف در باب شادمانی، با اتخاذ رویکردی جامعهشناختی به بررسی شادمانی بپردازد. در این مطالعه دو روش بهکار گرفته شد. یکی روش پیمایش است که با انتخاب 386 نفر از شهرهای تهران، یزد، اردکان و میبد و با استفاده از پرسشنامه شادمانی آکسفورد انجام شد. دیگری روش تطبیقی کمی است که با استفاده از دادههای ...
بیشتر
پژوهش حاضر کوشش مینماید ضمن مرور رویکردهای مختلف در باب شادمانی، با اتخاذ رویکردی جامعهشناختی به بررسی شادمانی بپردازد. در این مطالعه دو روش بهکار گرفته شد. یکی روش پیمایش است که با انتخاب 386 نفر از شهرهای تهران، یزد، اردکان و میبد و با استفاده از پرسشنامه شادمانی آکسفورد انجام شد. دیگری روش تطبیقی کمی است که با استفاده از دادههای ثانویه صورت گرفت. طبق دادههای اخیر، رتبه سازمانی ایران در میان 69 کشور، رده 61 است که رده نازلی است. دادههای پیمایش نیز میانگین شادمانی در چهار شهر مزبور را در سطحی پایین نشان میدهند. یافتههای پژوهش همچنین نشان میدهد که روابط اجتماعی توأم با اعتماد اثر تعیینکننده بر شادمانی دارند و در این میان خانواده بهعنوان عمدهترین تأمینکننده شادمانی افراد محسوب میشود.
علی محمد حاضری؛ اسماعیل رضاپور
دوره 14، شماره 4 ، دی 1392، ، صفحه 35-62
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی تأثیر نوع رابطه معلم- دانشآموز و میزان سرمایه فرهنگی بر بروز مقاومت دانشآموزان در برابر هنجارهای رسمی مدرسه میپردازد. بر اساس دیدگاه چپ گرایانی چون آلتوسر نظام آموزش و پرورش ابزار ایدئولوژیکی دولت به حساب میآید و ساختارهای نظام حاکم را بازتولید میکند، اما به عقیده متفکران انتقادی تعلیم و تربیت، اغلب ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی تأثیر نوع رابطه معلم- دانشآموز و میزان سرمایه فرهنگی بر بروز مقاومت دانشآموزان در برابر هنجارهای رسمی مدرسه میپردازد. بر اساس دیدگاه چپ گرایانی چون آلتوسر نظام آموزش و پرورش ابزار ایدئولوژیکی دولت به حساب میآید و ساختارهای نظام حاکم را بازتولید میکند، اما به عقیده متفکران انتقادی تعلیم و تربیت، اغلب در برابر برنامههای ارائه شده از سوی نظام، مقاومت دانشآموزان بروز میکند و در همین نظام امکان رهایی نیز فراهم میشود. در این میان نوع تعامل بین معلم و دانشآموز و میزان برخورداری از سرمایه فرهنگی میتواند در بروز مقاومت دانشآموزان در برابر هنجارهای مدرسه تأثیرگذار باشد. این مطالعه به صورت پیمایش انجام گردید و جامعه آماری پژوهش حاضر دانشآموزان پسر دبیرستانی شهر تهران بودند که با حجم نمونه 310 نفر انتخاب شدند. یافتههای این تحقیق نشان داد که رابطه بین دو متغیر نوع رابطه معلم- دانشآموز و بروز مقاومت معنی دار میباشد، بر این اساس فرضیه اول تحقیق تیید گردید. در رابطه با فرضیه دوم، نتایج به دست آمده از تحلیل دو متغیره حاکی از آن است که بین دو متغیر سرمایه فرهنگی دانشآموز و بروز مقاومت رابطه معناداری برقرار است. تحلیل رگرسیونی نشان داد که نوع رابطه معلم- دانشآموز از بین متغیرهای مستقل پژوهش تأثیر قوی تری را بر متغیر وابسته داشته است.
ملیحه شیانى؛ طاهره دالوند
دوره 12، شماره 3 ، مهر 1390، ، صفحه 35-60
چکیده
«حقوق شهروندى» از جمله مفاهیمى است که اخیراً در گفتمان سیاسى و اجتماعى جامعه رونق گرفته است. این مفهوم ترجمان حقوق و آزادىهاى اساسى و عمومى جامعه بوده و اساسىترین نیازهاى هر ملتى را در برمىگیرد. اگرچه شهروندى تنها شامل حقوق نیست و با مجموعهاى از تعهدات در قبال آن متوازن مىشود اما این آگاهى از حقوق است که شهروندان را نسبت ...
بیشتر
«حقوق شهروندى» از جمله مفاهیمى است که اخیراً در گفتمان سیاسى و اجتماعى جامعه رونق گرفته است. این مفهوم ترجمان حقوق و آزادىهاى اساسى و عمومى جامعه بوده و اساسىترین نیازهاى هر ملتى را در برمىگیرد. اگرچه شهروندى تنها شامل حقوق نیست و با مجموعهاى از تعهدات در قبال آن متوازن مىشود اما این آگاهى از حقوق است که شهروندان را نسبت به وظایف خود آگاه و متعهد مىکند. بنابراین باید نسبت به آگاهى همه مردم، بهویژه جوانان و دانشجویان به عنوان قشر وسیعى از جمعیت توجه ویژهاى مبذول داشت.
این مقاله درصدد است، ضمن توصیف میزان آگاهى از حقوق شهروندى در میان دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایى و دانشگاه آزاد اسلامى و بررسى تفاوتها، به تحلیل عوامل مؤثر بر میزان آگاهى این گروه اجتماعى مهم و ویژه در جامعه بپردازد. در مقاله حاضر، پس از مرور تاریخى و ارائه چارچوب نظرى، با استفاده از روش پیمایشى و تکنیک پرسشنامه، در نمونهاى با دانشگاه علامه طباطبایى و دانشگاه آزاد مورد آزمون قرار گرفتند.
نتایج حاکى از بالاتر بودن میزان آگاهى از حقوق شهروندى در میان دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایى نسبت به دانشجویان دانشگاه آزاد است. این نتیجه به ویژه در آگاهى از حقوق جنسیتى، حقوق مدنى، حقوق فرهنگى و حقوق اجتماعى به دست آمده است. بیشترین میزان آگاهى در میان دانشجویان هر دو دانشگاه نیز مربوط به حقوق جنسیتى و کمترین میزان آگاهى مربوط به حقوق مدنى بوده است.
کاووس سیدامامى
دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 36-62
چکیده
در این تحقیق با برساخته دانستن هرگونه هویت جمعى تلاش به عمل آمد تا درکى که جوانان تحصیلکرده از هویت ایرانى خود دارند تا جاى ممکن فهم و معرفى شود. برخلاف صاحبنظرانى که هویت ایرانى را با ارجاع به انواع خوانشها از پیشینه تاریخى این سرزمین و سنتهاى فرهنگى، ادبى، زبانشناختى یا دینى آن تعریف مىکنند، در این پژوهش سراغ گروهى از مردم ...
بیشتر
در این تحقیق با برساخته دانستن هرگونه هویت جمعى تلاش به عمل آمد تا درکى که جوانان تحصیلکرده از هویت ایرانى خود دارند تا جاى ممکن فهم و معرفى شود. برخلاف صاحبنظرانى که هویت ایرانى را با ارجاع به انواع خوانشها از پیشینه تاریخى این سرزمین و سنتهاى فرهنگى، ادبى، زبانشناختى یا دینى آن تعریف مىکنند، در این پژوهش سراغ گروهى از مردم این کشور، یعنى جوانان، رفتیم که بهلحاظ جمعیتشناختى و نیز پىریزى فرهنگ آینده کشور در موقعیتى راهبردى قرار دارند و کوشیدیم مفهوم «ایرانى بودن» را از زبان خود آنان بشنویم و در معرض تحلیل جامعهشناختى قرار دهیم. به این منظور با نمونهاى 71 نفره از جوانانى که 18 تا 29 سال سن داشتند و حداقل دانشجوى کارشناسى بودند مصاحبههاى نیمهساختمند کیفى ترتیب دادیم. از مهمترین یافتههاى پژوهش آن بود که بیشتر جوانان مصاحبه شده «ایرانى بودن» خود را تا حدود زیادى متفاوت با نسلهاى پیشین و در ترکیبى از ارزشهاى عاطفى و انسانى موجود در روابط خانوادگى و دوستى، در کنار معیارهاى پیشرفته بودن و مترقى بودن در جهان امروز، معرفى مىکردند.
علی رجبلو؛ افسانه کمالی؛ فاطمه رازکردانی شراهی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 36-59
چکیده
امنیت مقولهای مهم در زندگی انسان از گذشتههای دور تا به امروز بوده که در گذر زمان، نه تنها اهمیت آن کاهش نیافته، بلکه هر روز بر اهمیت آن نیز افزوده شده است. احساسامنیت امروزه حتی بیش از امنیت مورد توجه قرار گرفته، زیرا زندگی در سایه ترس و احساس عدم امنیت، مانع اساسی هر نوع سازندگی، خلاقیت پایدار، ابتکار و خردورزی است. هدف این پژوهش ...
بیشتر
امنیت مقولهای مهم در زندگی انسان از گذشتههای دور تا به امروز بوده که در گذر زمان، نه تنها اهمیت آن کاهش نیافته، بلکه هر روز بر اهمیت آن نیز افزوده شده است. احساسامنیت امروزه حتی بیش از امنیت مورد توجه قرار گرفته، زیرا زندگی در سایه ترس و احساس عدم امنیت، مانع اساسی هر نوع سازندگی، خلاقیت پایدار، ابتکار و خردورزی است. هدف این پژوهش بررسی رابطه میان هویت ملی و احساس امنیتاجتماعی در شهروندان تهرانی است. احساس امنیت اجتماعی در 4 بعد فکری، مالی، جانی و جمعی سنجش شده است. نمونه پژوهش 384 نفر شهروند بالای 18 سال شهر تهران در سال 1392 تعیین شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تحکیم هویت ملی در شهروندان میتواند باعث افزایش احساس امنیتاجتماعی شود. جنسیت، وضع تأهل و پایگاه اجتماعی-اقتصادی شهروندان نیز از دیگر متغیرهایی است که بر اساس نتایج این پژوهش، بر میزان احساس امنیتاجتماعی شهروندان، موثر است.
ستاره هاشمی؛ بهرنگ صدیقی
چکیده
تقاطعیافتگی توضیح میدهد که نظامهای سلطه همچون نظام طبقاتی، جنسیتی، و ملیتی چگونه در هماهنگی با هم عمل و یکدیگر را بازتولید میکنند. در این مقاله بر تجربة ستمدیدگی زنان افغانستانی در رابطه با نهاد آموزش تمرکز میکنیم. مردمنگاریِ نهادی روششناسی مناسبی برای مطالعة تجربة فرودستی است. این مردمنگاری تجربة مردم را در بستر روالهای ...
بیشتر
تقاطعیافتگی توضیح میدهد که نظامهای سلطه همچون نظام طبقاتی، جنسیتی، و ملیتی چگونه در هماهنگی با هم عمل و یکدیگر را بازتولید میکنند. در این مقاله بر تجربة ستمدیدگی زنان افغانستانی در رابطه با نهاد آموزش تمرکز میکنیم. مردمنگاریِ نهادی روششناسی مناسبی برای مطالعة تجربة فرودستی است. این مردمنگاری تجربة مردم را در بستر روالهای نهادی حاکم مطالعه میکند. این پژوهش با نظر بهموقعیت زنان افغانستانی توصیفی از وظایف مادری آنان در قبال آموزش فرزندانشان بهدست میدهد. این که زنان افغانستانی که بهطور همهجانبه بهحاشیه رانده شدهاند، چگونه با این گونه وظایف مراقبتی مواجه میشوند از مهمترین محورهای این پژوهش است. موانع زبانی و بی/کمسوادی در تجربه آنان ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند. فنون اصلی گردآوری دادهها مشاهده و مصاحبه بوده است.