مطالعه و تحقیق در باب شیوهها و چگونگی امکان رمزگشایی از متون رسانهای همواره یکی از مهمترین دغدغههای حوزه مطالعات فرهنگی بوده است. متغیرهایی نظیر طبقه اجتماعی، شغل، میزان درآمد و دسترسی گفتمانی در تحلیلها مورد توجه بودهاند اما این متغیرها اگرچه در همه جوامع اهمیت دارند اما بر حسب زمینههای اجتماعی میتوان متغیرهای ...
بیشتر
مطالعه و تحقیق در باب شیوهها و چگونگی امکان رمزگشایی از متون رسانهای همواره یکی از مهمترین دغدغههای حوزه مطالعات فرهنگی بوده است. متغیرهایی نظیر طبقه اجتماعی، شغل، میزان درآمد و دسترسی گفتمانی در تحلیلها مورد توجه بودهاند اما این متغیرها اگرچه در همه جوامع اهمیت دارند اما بر حسب زمینههای اجتماعی میتوان متغیرهای تعیین کننده دیگری را هم به آن فهرست افزود. در مقاله حاضر ما این پرسش را به آزمون میگذاریم که متغیر دینداری تا چه اندازه میتواند در فهم و برداشت از متون رسانهای تاثیرگذار باشد. به نظر ما شیوههای دینداری افراد به عنوان متغیر واسط و تاثیرگذار در کنار متغیرهای مهمی چون دسترسی گفتمانی عمل میکند. برای آزمون ایده مورد نظر، ابتدا برنامه خبری 21 تلویزیون را بررسی کردیم و سپس خوانش از این تولیدات خبری را در سه مصاحبه گروهی مجزا (معلمان، دانشجویان و طلاب) وارسی کردهایم. نتایج نشان داد که شکلی خاص از دینداری یعنی دینداری رسمی به شدت با شیوههای خوانش افراد از متون تلویزیونی رابطه دارد. بنابراین تلویزیون از طریق تولیدات رسانهای، افرادی را با خود هم عقیده میسازد که از پیش با آن رویکرد به مسائل نگاه میکردند. نقش تلویزیون نقشی تقویت کننده است و از سوی دیگر نتایج نشان داد که در ایران سازوکار رمزگشایی باید با نوع دینداری افراد در ارتباط قرار داده شود.