انجمن جامعه شناسی ایرانمجله جامعه شناسی ایران1735-190111420101023تحلیلى بولى از اثر محرومیت نسبى بر خشونت سیاسى (مطالعه تطبیقى کشورهاى مسلمان خاورمیانه)13124147FAمحمدرضا طالبانعضو هیئت علمى گروه جامعه شناسى انقلاب پژوهشکده امام خمینى و انقلاب اسلامىJournal Article20170202مقاله حاضر با ملحوظداشتن واحد تحلیل «کشور» از جبر بولى استفاده نموده است تا به این پرسش پاسخ گوید که چه ترکیبهایى از معرّفهاى محرومیت نسبى موجب تکوین خشونت سیاسى مىشوند؟ رویکرد نظرى محرومیت نسبى براساس استدلالهایى پیشبینى مىنماید که احتمال وقوع خشونت سیاسى در جوامعى که بهطور همزمان واجد محرومیت طولى و عرضىاند بسیار بیش از سایر جوامع است. در پژوهش حاضر، این فرضیه منبعث از تئورىهاى محرومیت نسبى در میان کشورهاى مسلمان خاورمیانه در یک دوره زمانى بیستساله بهوسیله تکنیک تحلیل بولى مورد وارسى تجربى قرار گرفت.
نتایج تحلیل بولى نشان داد که در دوره مورد مطالعه، دو الگوى علّى متفاوت از محرومیت نسبى موجب خشونت سیاسى در کشورهاى مسلمان شدهاند. اول، ترکیبى از تبعیض گروهى قوى با نابرابرى اقتصادى پایین؛ و دیگرى، جوامعى که در آنها تبعیض گروهى قوى با توسعه شتابان ترکیب شده است.
از سویى دیگر، دستاورد نظرى ناشى از کمینهسازى بولى نیز نشان داد که در میان کشورهاى تحت مطالعه، وقوع خشونت سیاسى ارتباطى به نابرابرى اقتصادى نداشته است. همچنین، تبعیض گروهى علتِ لازم خشونت سیاسى بوده است؛ یعنى، کلیه کشورهایى که خشونت سیاسى را تجربه کردهاند واجد تبعیض گروهى بودهاند.
انجمن جامعه شناسی ایرانمجله جامعه شناسی ایران1735-190111420101023تحلیل پیامدهاى امر سیاسى بر تعاملات اجتماعى روستاییان325324148FAغلامرضا غفارىدانشیار گروه برنامه ریزى اجتماعى دانشگاه تهرانحمزه نوذرىدانشجوى دکتراى جامعه شناسى دانشگاه تهرانJournal Article20170202مطالعات روستایى در ایران بیشتر متمرکز بر تلقى از روستا بهمثابه امرى اقتصادى و مادى بوده است. به گونهاى که در نوشتههاى مطالعات روستایى امر سیاسى بهعنوان یک متغیر مستقل و تعیینکننده در تحلیل مسائل و مناسبات اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى مورد غفلت واقع شده است. مقاله حاضر بر آن است که نشان دهد امر سیاسى نقش مهمى در تفکیک و تمایز میان روستاییان برمبناى دوست و دشمن داشته و براى نوع و ماهیت امر اجتماعى سهم تعیینکنندهاى دارد. در این مقاله تلاششده تا اثرات و پیامدهاى امر سیاسى بر تعاملات و روابط اجتماعى روستاییان بررسى شود.
براى تحلیل از روش پدیدارشناسى برمبناى دادههاى تولیدشده بهشیوه مشاهده، مصاحبه و تجربه زیسته استفاده شده است. نتایج نشان مىدهند که امر سیاسى، عناصر موجود در زندگى روزمره روستاییان مانند: دوستى و روابط همسایگى، بحث و تبادلنظر، بدهبستان اجتماعى، اعتماد و مشارکت را برمبناى دوست ـدشمن گروهبندى کرده است.
انجمن جامعه شناسی ایرانمجله جامعه شناسی ایران1735-190111420101023فساد سیاسى و ثبات سیاسى547924149FAسعید معیدفراستاد دانشکده علوم اجتماعى دانشگاه تهرانحسین احمدىدانشجوى دکترى جامعه شناسى دانشگاه تربیت مدرسJournal Article20170202در ادبیات جامعهشناسى سیاسى، بین فساد و ثبات سیاسى کشورها رابطهاى پارادکسیکال وجود دارد. عدهاى معتقدند که فساد سیاسى زمینه بىثباتى است، در نقطه مقابل دیگران معتقدند حکام فاسد با توجه به همان قاعده فساد سیاسى، ناراضیان خود را مىخرند.
این مقاله دیدگاه متعارف را در زمینه رابطه منفى بین فساد و ثبات سیاسى مىپذیرد و مدعى است که در رابطه بین فساد سیاسى و ثبات سیاسى عامل نابرابرى درآمدى مىتواند مداخلهگر بوده و تأثیر کنترل فساد سیاسى بر ثبات سیاسى را تشدید کند.
مدعیات نویسندگان مقاله با تحلیل دادههاى موجود که توسط سازمانهاى بینالمللى براى سالهاى 1996 تا 2009 میلادى در بین 208 کشور جهان گزارش شده مورد آزمون قرار گرفته است. یافتههاى مقاله فرضیه محققان را در زمینه اثر مثبت کنترل فساد سیاسى بر ثبات سیاسى تأیید مىکند، علاوهبر این در مورد واسطهگرى رابطه بین فساد سیاسى و ثبات سیاسى توسط متغیر نابرابرى درآمدى ادعاى نویسندگان در مورد کشورهاى آسیایى تأیید مىشود، ولى یافتهها نشان مىدهد که ضریب مسیر این عامل در سایر مناطق معنىدار نیست و باید بهدنبال عوامل دیگرى براى تبیین دقیقتر مکانیسم تأثیرگذارى فساد بر ثبات سیاسى باشیم.انجمن جامعه شناسی ایرانمجله جامعه شناسی ایران1735-190111420101023بررسى تأثیر سرمایه اجتماعى بر رضایت از زندگى در میان جوانان8011124150FAیحیى على بابایىعضو هیئت علمى دانشگاه تهرانبهمن باینگانىدانشجوى دکترى جامعه شناسى نظرى فرهنگى دانشگاه تهران و عضو هیئت علمى دانشگاه آزاد اسلامى واحد سنندجJournal Article20170202در این تحقیق تأثیر سرمایه اجتماعى و مؤلفههاى آن بر رضایت از زندگى در میان جوانان بررسى شده است. بعد از مرورى بر آراى مهمترین نظریهپردازان کلاسیک سرمایه اجتماعى به ارتباط نظرى و تجربى بین سرمایه اجتماعى و رضایت از زندگى اشاره شده و در نهایت از رویکردى تلفیقى در این تحقیق استفاده شده است. دادههاى این تحقیق به روش پیمایشى و از طریق مصاحبه با 410 نفر از جوانان 15ـ29 ساله مناطق شهرى شهرستان پاوه گردآورى شده است. نتایج بخش توصیفى نشان داده است که رضایت از زندگى جوانان درحد متوسط اما سرمایه اجتماعى آنها درحد زیاد است. نتایج بخش تحلیلى هم نشان داد که از میان مؤلفههاى مختلف سرمایه اجتماعى، مؤلفه «میزان آگاهى و توجه به امور عمومى، سیاسى و اجتماعى» بیشترین نقش تبیینکنندگى را در زمینه رضایت از زندگى دارد.
انجمن جامعه شناسی ایرانمجله جامعه شناسی ایران1735-190111420101023بررسى جامعهشناختى رفتار شهروندى سازمانى دانشگاه و عوامل مرتبط با آن11214024151FAمحمد عباس زادهعضو هیئت علمى گروه علوم اجتماعى دانشگاه تبریزلیلا مقتدایىدانشجوى دکتراى مدیریت آموزشى دانشگاه اصفهاناکبر طالبپوردانشجوى دکتراى جامعه شناسى دانشگاه اصفهاننیر محمدپوردانشجوى کارشناسى ارشد جامعه شناسىJournal Article20170202رفتار شهروندى دانشگاهى در برگیرنده انجام رفتارهایى چون دیگرخواهى، وجدان، نزاکت، مردانگى و مواردى مانند آن است که هرچند به صورت رسمى در حوزه وظایف رسمى کارکنان تعریف نشده است ولى انتظار مىرود کارمندان به انجام چنین رفتارهایى اقدام نمایند، چیزى که در نگهداشت و پویایى دانشگاه از اهمیت بالایى برخوردار است. مقاله حاضر با هدف شناسایى عوامل تأثیرگذار بر رفتار شهروند سازمانى درصدد ارائه راهکارهاى عملى براى ارتقاى مفهوم مذکور مىباشد.
روش تحقیق مورد استفاده، پیمایشى بوده و جامعه آمارى پژوهش حاضر، شامل کلیه کارمندان ادارى و آموزشى دانشگاه اصفهان به تعداد 445 نفر بود که از این میان، 118 نفر براساس فرمول کوکران و به روش نمونهگیرى طبقهاى بهعنوان نمونه آمارى انتخاب شدند. روش آمارى مورد استفاده، شامل مدلسازى معادلات ساختارى و تحلیل مسیر بوده است و براى محاسبه ضرایب آن، از برآوردهاى روش لیزرل استفاده شده است. تجزیه و تحلیل کلیه آمارها و اطلاعات تحقیق حاضر، از طریق نرمافزار 17 Spss، صورت گرفته است.
نتایج تحقیق نشان داد: رفتار شهروندان سازمانى در حد متوسط رو به پایین مىباشد و در این میان، متغیرهاى مورد استفاده توانستهاند، 31 درصد تغییرات متغیر تعاملات همکارىجویانه، 51 درصد تغییرات متغیر پیشنهادهاى مفید، 73 درصد تغییرات متغیر خودآموزى و 64 درصد تغییرات متغیر جو مطلوب را بهعنوان ابعاد رفتار شهروند سازمانى تبیین نمایند.انجمن جامعه شناسی ایرانمجله جامعه شناسی ایران1735-190111420101023بررسى نقش خانواده در جامعه پذیرى ورزشى14116424152FAسید ضیاء هاشمىاستادیار جامعه شناسى دانشگاه تهرانرامین مرادىدانشجوى دکترى جامعه شناسى دانشگاه تهرانJournal Article20170202مطالعه پیرامون ورزش از دهه 1960 مورد توجه جامعهشناسان قرار گرفته است. در این حوزه به مسائل متنوعى ازجمله خشونت در ورزش، اقتصاد و ورزش، سیاست و ورزش و بسیارى دیگر از مسائل پرداخته مىشود. در این مقاله ما به بررسى مسائل مربوط به جامعهپذیرى ورزشى پرداختهایم و بحث خود را روى عواملى متمرکز کردهایم که سبب ورود فرد و ادامه فعالیتاش در عرصه ورزش مىشود. مسئله تحقیق را اینگونه بیان کردهایم که: با توجه به نقشى که جامعهشناسان براى عوامل جامعهپذیرى در روى آوردن افراد به ورزش قائلاند و نیز اهمیتى که خانواده در فرایند جامعهپذیرى افراد دارد، ورزش بهعنوان یکى از الگوهاى رفتارى چه تأثیرى از عوامل جامعهپذیرى، خصوصآ خانواده مىپذیرد. روش انجام تحقیق پیمایشى بوده و نمونه تحقیق که 400 نفر است از بین ورزشکاران باشگاههاى ورزشى شهرستان اهواز انتخاب شدهاند.
دادههاى تحقیق با استفاده از روش پیمایشى جمعآورى و با استفاده از آمارههاى متناسب
در نرمافزار spss مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج بهدست آمده نشان مىدهد که میزان
ورزشى بودن خانواده، حمایت خانواده از فعالیتهاى ورزشى، نگرش خانواده در مورد ورزش و میزان پذیرش ورزش در میان اعضاى خانواده بر جامعهپذیرى ورزشى افراد تأثیر مستقیم دارد.