علمی
درباره نیمرخ رفتار ایرانى (سنخ‌شناسى مدل‌ها)

مقصود فراستخواه

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 1-47

چکیده
  روحیات ایرانى چگونه است؟ بى‌گمان نمى‌توان ذات‌باورانه و تقلیل‌گرایانه، از روحیات خاص و ثابت ایرانى سخن گفت؛ درکل عنوان ایرانى ناظر بر تفاوت‌هاى رفتارى افراد و گروه‌هاى مختلفى در دوره‌هاى گوناگونى است. از سوى دیگر؛ مردم تمام فرهنگ‌ها و جوامع (حتى در توسعه‌یافته‌ترین کشورها) در معرض مشکلات رفتارى مانند پنهان‌کارى، دروغ و ضعف ...  بیشتر

علمی
درباره نیمرخ رفتار ایرانى (سنخ شناسى مدلها)

مقصود فراستخواه

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 1-47

چکیده
  روحیات ایرانى چگونه است؟ بى‌گمان نمى‌توان ذات‌باورانه و تقلیل‌گرایانه، از روحیات خاص و ثابت ایرانى سخن گفت؛ درکل عنوان ایرانى ناظر بر تفاوت‌هاى رفتارى افراد و گروه‌هاى مختلفى در دوره‌هاى گوناگونى است. از سوى دیگر؛ مردم تمام فرهنگ‌ها و جوامع (حتى در توسعه‌یافته‌ترین کشورها) در معرض مشکلات رفتارى مانند پنهان‌کارى، دروغ و ضعف ...  بیشتر

علمی
کاستیهای علوم اجتماعی در شکل گیری یک نظریه ی جامع عدالت اجتماعی

حسین راغفر

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 48-75

چکیده
  پروژه‌ی روشنگری مفهوم جدیدی از جامعه و علوم اجتماعی را مبتنی بر عقلانیت عرضه کرد. این پروژه یک برداشت از عقلانیت را مستقل از زمینه‌های تاریخی و اجتماعی و مستقل از هر شناخت از ماهیت یا هدف انسان وعده داد. اما مفاهیم اخلاقی مفاهیمی بدون زمان، محدود، بدون تغییر و قطعی نیستند که بتوان آنها را جدا از تاریخشان بررسی کرد و شناخت. مفاهیم اخلاقی ...  بیشتر

علمی
زمانمندی و الگوهای تحولات اجتماعی درآمدی بر ویژگی‏های تحولات اجتماعی در ایران معاصر

ابوالفضل دلاوری

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 76-107

چکیده
  تحولات اجتماعی ایران در دو سدۀ اخیر، روندی بسیار آشفته و پر تنش داشته است. این تحولات، به نسبت جوامع غربی با تأخیر آغاز شده، به کندی  پیش رفته و با گسست‌های متعدد و گاه واگشت‏هایی همراه بوده است. در طول این دو سده، بسیاری از تلاش‏های معطوف به اصلاحات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و فرهنگی نافرجام مانده و فرایندهایی نظیر صنعتی شدن، ...  بیشتر

علمی
بحران در مطالعه ی جامعه ی ایرانی: تأملاتی پیرامون جامعه ی ایرانی

جواد افشارکهن

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 108-121

چکیده
  نظریه‌های اجتماعی از خلال به کارگیری مفاهیم ابداعی خود، شناخت پدیدارهای مختلف اجتماعی در یک جامعه را تسهیل می‌کنند و توضیحات خود درباره‌ی علل ظهور، دگردیسی و فرجام واقعیات اجتماعی را با پیامدهای کوتاه یا بلندمدت مرتب برآن‌ها پیوند می‌زنند. فرآیند تحولات به هم پیوسته، توأمان و سه گانه در قلمروهای واقعیت اجتماعی، نظریه‌ی فلسفی ...  بیشتر

علمی
مرور انتقادی بر تلاشهای ایرانی برای توسعه جامعه شناسیهای دگرواره

محمد امین قانعی راد

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 122-156

چکیده
  در سال‌های اخیر تلاش های رسمی برای تاسیس جامعه شناسی بومی  به دو طرح‌جامعه شناسی اسلامی و مهندسی فرهنگی انجامیده است. هدف این مقاله بررسی واکنش‌های شناختی دانشمندان اجتماعی ایرانی به این دو طرح رسمی بومی گرایی است. این سوال وجود دارد که آیا  این واکنش های شناختی ، اندیشه های جدیدی را برای بازسازی مفهوم بومی گرایی مطرح می سازند؟ ...  بیشتر

علمی
جامعه شناسی تاریخی و دیالکتیک تجدد در ایران

عباس منوچهری

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 157-176

چکیده
  :«جامعه‌شناسی تاریخی» با برقراری پیوند بین جامعه‌شناسی و تاریخ، ظرفیت خاصی برای تبیین پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایجاد کرده است. «تاریخ اکنون» به مثابه نوعی جامعه‌شناسی تاریخی، با رویکردی تاریخی به تحلیل «وضع موجود» می‌پردازد. این مقاله با عطف توجه به رابطه شناخت اجتماعی با تاریخ، با به کارگیری الگوی تحلیل ساخت‌مندی، ...  بیشتر

علمی
«مسئله گریزی» نظریة اجتماعی در ایران

هادی خانیکی

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1389، صفحه 178-212

چکیده
  جامعة ایران، از آن رو که هم جامعه‌ای در حال گذار است و هم دستخوش تغییرات پر شتاب، سرشار از مسأله اجتماعی- به تعریف علمی آن- است. مسأله اجتماعی می‌تواند منشاء و محرک پژوهش و نظریه اجتماعی باشد، ولی عوامل گوناگونی این فرایند را مختل می‌کنند. علوم اجتماعی در ایران به دلایل قابل فهمی از این ظرفیت و موقعیت دور مانده‌اند. این که موانع و دشواری‌های ...  بیشتر