علمی
سید مهدی مرشدی اصطهباناتی؛ سیف اله سیف اللهی؛ منصور وثوقی
چکیده
دموکراسی از موضوع‌های اصلی مورد توجه در جامعهشناسی معاصر است. در همین راستا تحقیق موجود به تحلیل جامعه‌شناختی گرایش شهروندان تهرانی به دموکراسی پرداخته است. گرایش به دموکراسی با توجه به ابعاد فرصت‌های برابر اجتماعی- سیاسی، آزادی‌های اجتماعی- سیاسی و سکولاریسم مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق پیمایش است و برای انجام نمونه‌گیری ...
بیشتر
دموکراسی از موضوع‌های اصلی مورد توجه در جامعهشناسی معاصر است. در همین راستا تحقیق موجود به تحلیل جامعه‌شناختی گرایش شهروندان تهرانی به دموکراسی پرداخته است. گرایش به دموکراسی با توجه به ابعاد فرصت‌های برابر اجتماعی- سیاسی، آزادی‌های اجتماعی- سیاسی و سکولاریسم مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق پیمایش است و برای انجام نمونه‌گیری از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحلهای بر حسب محلات شهر تهران استفاده شده است. حجم نمونهای به تعداد 604 نفر به کمک فرمول نمونه‌گیری کوکران، از بین شهروندان تهرانی بالای 20 سال در سال 1396 انتخاب شد. نتایج تحقیق حاکی از گرایش مثبت یا نسبتاً مثبت افراد به دموکراسی است. بررسی عوامل اجتماعی اثرگذار بر گرایش به دموکراسی نشان داد که بین متغیرهای مستقل سن، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی و متغیر گرایش به دموکراسی رابطهای معنادار وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان داد که مدل رگرسیونی تحقیق مرکب از 3 متغیر مستقل و یک متغیر وابسته، مدل مناسبی است و مجموع متغیرهای مستقل قادرند تغییرات متغیر گرایش به دموکراسی را پیشبینی کنند.
علمی
عارف شاکرمی؛ زهرا قاسمی؛ ذبیح اله صدفی
چکیده
پژوهش حاضر باهدف تبیین نگرش متاهلان به‌طلاق عاطفی به‌روش پیمایش از 400 نفر متاهلان شهر خرم‌آباد با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انجام گردید. چهار متغیر اعتماد اجتماعی، پای‌بندی به‌هنجارهای اجتماعی، مشارکت اجتماعی و عادت واره که مهم‌ترین پی آمدهای تحولات اجتماعی اخیر در نظام جهانی هستند به‌عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. طلاق ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف تبیین نگرش متاهلان به‌طلاق عاطفی به‌روش پیمایش از 400 نفر متاهلان شهر خرم‌آباد با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انجام گردید. چهار متغیر اعتماد اجتماعی، پای‌بندی به‌هنجارهای اجتماعی، مشارکت اجتماعی و عادت واره که مهم‌ترین پی آمدهای تحولات اجتماعی اخیر در نظام جهانی هستند به‌عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. طلاق عاطفی بر اساس نظریه چلبی و بودریار طیف سازی شد. نتایج توصیفی این پژوهش نشان داد 41 درصدمتاهلان دارای نگرش مثبت به‌طلاق عاطفی و 31 درصد دارای نگرش منفی به‌طلاق عاطفی میباشند. در تحلیل رگرسیون 44 درصد نگرش به‌طلاق عاطفی با کاهش اعتماد اجتماعی و پای‌بندی بههنجار اجتماعی و افزایش تفاوت عادت واره تبیین میشود. در تحلیل مسیر اعتماد اجتماعی بیشترین تأثیر و پای‌بندی بههنجار اجتماعی کمترین تأثیر را در نگرش متاهلان به‌طلاق عاطفی دارند.
علمی
فرشته هدایتی؛ سوسن باستانی
چکیده
از دلالت‌های اصلی وجوب حجاب اسلامی در آرای فقهی استحکام بنیان خانواده و جلوگیری از بی‌بندوباری و هیجان‌های جنسی و ارزش و احترام و جلوگیری از ابژگی زن ذکر میشود، با توجه به‌اهمیت ابعاد جنسی مساله پوشش، در این پژوهش با اتکا به‌رویکردی استقرایی در بستر پیچیده و متلاطم و متناقض موجود در زمینه پوشش که هنجارهای نانوشته و مقررات ...
بیشتر
از دلالت‌های اصلی وجوب حجاب اسلامی در آرای فقهی استحکام بنیان خانواده و جلوگیری از بی‌بندوباری و هیجان‌های جنسی و ارزش و احترام و جلوگیری از ابژگی زن ذکر میشود، با توجه به‌اهمیت ابعاد جنسی مساله پوشش، در این پژوهش با اتکا به‌رویکردی استقرایی در بستر پیچیده و متلاطم و متناقض موجود در زمینه پوشش که هنجارهای نانوشته و مقررات رسمی آن را تنظیم می‌کنند، دریافت زنان و مردان از نسبت حجاب و امر جنسی مطالعه شده است. پژوهش با استفاده از نظریه مبنایی انجام شد. داده‌ها به‌وسیله مصاحبه عمیق و مشاهده مستقیم جمع‌آوری شدند. جمعیت هدف مطالعه را مردان و زنان ۲۵ تا ۴۰ ساله ساکن تهران تشکیل می‌دهند و نمونه‌ها شامل ۱۶ زن و ۸ مرد هستند که بر مبنای نمونه‌گیری نظری انتخاب شدند. بر اساس نتایج پژوهش، مضمون اصلی که توضیح‌دهنده رابطه حجاب و سکسوالیته باشد"انواع مواجهه با امر جنسی" نام‌گذاری شد. نحوه تجربه امر جنسی، نگرش به‌امر جنسی و جذابیت‌های جنسی، تفسیرهای افراد را حول رابطه حجاب و سکسوالیته شکل میدهد که همین امر خود تحت تاثیر عوامل علی و زمینه‌ای قرار دارد. به‌عبارتی عوامل علی از قبیل تغیبرات اجتماعی، ویژگی‌های حجاب اسلامی و تبعیت از همسالان و عوامل زمینه‌ای اعم از میزان تعلق مذهبی، تربیت خانوادگی، موقعیت جغرافیایی، آنومی نشانه‌شناختی و جامعه مردسالار بر مواجهه افراد با امر جنسی تاثیرگذار است. از پیامدهای تنوع در مواجهه با امر جنسی، تفاوت در معیارهای انتخاب پوشش، طبقه‌بندی تیپ‌های پوششی بر اساس درک و دریافت از سکسوالیته، دیگری‌سازی و قضاوت‌های اخلاقی است. استراتژی‌هایی که افراد برای اداره پوشش خود و مسائل مربوط به‌آن اتخاذ می‌کنند، هم‌نوایی با تعاریف موجود و یا بازاندیشی در مفاهیم غیرت و حجاب است.
علمی
محمدرضا پویافر
چکیده
در جامعهشناسی دین، مطالعه شاخص‌ها و گونه‌های دین‌ورزی و تجارب دینی اهمیت ویژه دارد. بر این اساس، تمایز بین گونه‌های مختلف زیارت و به‌بیان دیگر، سنخ‌شناسی انواع تجربه‌های زیارت، محور اصلی این مطالعه تجربی کیفی بوده‌است. برای این مطالعه، از تکنیک مصاحبه و مشاهده میدانی استفاده شده است. 28 مصاحبه با زایران حرم امام رضا (ع) انجام ...
بیشتر
در جامعهشناسی دین، مطالعه شاخص‌ها و گونه‌های دین‌ورزی و تجارب دینی اهمیت ویژه دارد. بر این اساس، تمایز بین گونه‌های مختلف زیارت و به‌بیان دیگر، سنخ‌شناسی انواع تجربه‌های زیارت، محور اصلی این مطالعه تجربی کیفی بوده‌است. برای این مطالعه، از تکنیک مصاحبه و مشاهده میدانی استفاده شده است. 28 مصاحبه با زایران حرم امام رضا (ع) انجام شد. در چارچوب مفهومیِ پژوهش از نظریه ویلیام جیمز در تعریف تجربه دینی، و در تعریفِ وجوه مختلفِ مفهوم تجربه زیارت بر اساس تلفیقی از مدلهای بومی سنجش دینداری، سه بعد اندیشهها (باورها)، کنشها (اعمال) و احساسات و عواطف در نظر گرفته شدهاست. یافتهها نشاندهنده تنوعی از تجربه‌های دینی در هر سه بعد تجربه زیارت بوده است. بر این اساس پنج سنخ «زیارت سنتگرا- عادتگرا»، «زیارت شریعتگرا- مناسکگرا»، «زیارت عاطفهگرا-معناگرا»، «زیارت مبادلهگرا-کارکردگرا» و «زیارت عقلانیتگرا-بازاندیش» بر اساس میزان حضور و بروز شاخصهای مختلف تجربه زیارت، شناسایی و از هم متمایز شدند.
علمی
نسیم نعمتی‌زاده؛ حسن محدثی گیلوائی
چکیده
شروع نوسازی در اوایل قرن نوزده میلادی در اکثر کشورهای اسلامی باعث واکنش نیروهای دینی و روحانیت در مواجهه با این پدیده شد و همین امر سبب شد که این کشورها در مقابل این اتفاق و راه‌های تعامل با آن واکنش‌های متفاوتی نشان دهند. به‌طور معمول در هر یک از این کشورها مخالفان و موافقانی پدیدار شدند که مواضعشان با مواضع حاکمان و فقیهان همگونی‌ها ...
بیشتر
شروع نوسازی در اوایل قرن نوزده میلادی در اکثر کشورهای اسلامی باعث واکنش نیروهای دینی و روحانیت در مواجهه با این پدیده شد و همین امر سبب شد که این کشورها در مقابل این اتفاق و راه‌های تعامل با آن واکنش‌های متفاوتی نشان دهند. به‌طور معمول در هر یک از این کشورها مخالفان و موافقانی پدیدار شدند که مواضعشان با مواضع حاکمان و فقیهان همگونی‌ها و ناهمگونی‌های فراوانی داشته‌اند.این پژوهش به‌مقایسۀ نقش شریعت اسلام در مقابل جریان نوسازی، در دو کشور مسلمان ایران و مالزی پرداخته است. این موضوع تاریخی، با روش اسنادی و با استفاده از مدارک دست اول و دوم مورد مطالعه قرار گرفته است. لذا این مقاله میزان قدرت شریعت در دو کشور مسلمان را بررسی می‌کند. در این مقاله همچنین به‌نحوۀ برخورد روحانیان به‌عنوان حاملان و مدافعان شریعت در این کشورها با نیروهای نوسازی پرداخته میشود. این اثر نشان میدهد که چگونه شریعت در ایران در دورههای زمانی مختلف کارکردی متفاوت با شریعت در مالزی داشته است و چگونه در مقابل نوسازیگرایان در دورههای تاریخی مختلف ایستادگی کرده است؛ در حالی که در مالزی شریعت و روحانیان حامیِ آن چنین نقشی را ایفا نکردهاند. در این مقاله آرای دیویس در باب نسبت دین و نوسازی به‌منزلهی راهنمای نظری کار مورد استفاده قرار گرفته است.
علمی
خیام عزیزی‌مهر؛ صدیقه پیری
چکیده
مقالة حاضر به مطالعة فرهنگ و سبک زندگی طبقة بالای ایران میپردازد. در این مطالعه، طبقه با معیارهای اقتصادی شامل شغل، میزان درآمد، منطقة محل سکونت، نوع مالکیت و متراژ واحد مسکونی و نوع ماشین تعریف میشود. این پژوهش با روش کیفی از نوع تحلیل مضمون انجام شده، روش گردآوری داده مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته و تعداد مصاحبه‌ها 22 مورد ...
بیشتر
مقالة حاضر به مطالعة فرهنگ و سبک زندگی طبقة بالای ایران میپردازد. در این مطالعه، طبقه با معیارهای اقتصادی شامل شغل، میزان درآمد، منطقة محل سکونت، نوع مالکیت و متراژ واحد مسکونی و نوع ماشین تعریف میشود. این پژوهش با روش کیفی از نوع تحلیل مضمون انجام شده، روش گردآوری داده مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته و تعداد مصاحبه‌ها 22 مورد و نمونه‌گیری بهصورت هدفمند انجام شده است. مفهوم سبک زندگی و فرهنگ براساس سازههای نظری بوردیو و الیوت مشخص شده است. نتایج تحقیق از دانش و سواد فرهنگی پایین و نوعی درهمآمیختگی، شکلیتهای چندگانه، چندذائقگی و به عبارتی «همهچیزپسندی» فرهنگی در میان اعضای طبقه بالا حکایت دارد. همین امر اجازة طرح یک گونهشناسی جامع و یکپارچه در مورد زندگی آنها را به ما نمیدهد. یافتهها نشان میدهد که طبقۀ بالا تولیدکنندۀ نوعی ذائقۀ فرهنگی و یا سبک زندگی خاص در میان اعضای خود نبوده است.