علمی
ابوتراب طالبی؛ سجاد علیزاده
چکیده
وضعیت کردها در ایران از نظرگاه تبعیض و نابرابری دهه‌‌هاست که موضوع دغدغه‌‌ها و مباحثات عمومی در داخل و خارج از ایران بوده است، اما تجربۀ قومیتی کردها درون میدان‌های اجتماعی ایران ازجمله دانشگاه به‌ندرت موضوع بررسی‌های تجربی بوده است؛ براین‌‌اساس، در این مقاله، تجربۀ زیستۀ دانشجویان کرد در دانشگاه با رویکردی اکتشافی، با تمرکز ...
بیشتر
وضعیت کردها در ایران از نظرگاه تبعیض و نابرابری دهه‌‌هاست که موضوع دغدغه‌‌ها و مباحثات عمومی در داخل و خارج از ایران بوده است، اما تجربۀ قومیتی کردها درون میدان‌های اجتماعی ایران ازجمله دانشگاه به‌ندرت موضوع بررسی‌های تجربی بوده است؛ براین‌‌اساس، در این مقاله، تجربۀ زیستۀ دانشجویان کرد در دانشگاه با رویکردی اکتشافی، با تمرکز بر تجربههای تبعیض و نابرابری قومی در چهار دانشگاه تبریز، تهران، علامه و کردستان بررسی شده است. بهاینمنظور، مصاحبههای نیمهساختاریافتهای با دانشجویان کرد انجام شده است. دادهها با تکنیک تحلیل مضمون تجزیهوتحلیل شده که برآیند آن، 11 مضمون اصلی و 11 مضمون فرعی بوده است. یافتهها نشان میدهند که تجربۀ دانشگاه برای دانشجویان کرد دربردارندۀ وجوه قابلتوجهی از حس تبعیض، نابرابری و طرد قومی در هر دو ساحت رسمی و غیررسمی دانشگاه است.
علمی
کرامت الله راسخ
چکیده
هدف مقاله توضیح فرآیند شکل‌گیری «شخصیت سنت‌گرای بازتابی» در ارتباط با سه گفتمان ضد استعماری، ضد امپریالیستی و ضد استکباری است. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی انجام گرفته است. نماینده اجتماعی «شخصیت سنت‌گرای بازتابی» طبقه متوسط جدید است. طبقه متوسط جدید گروه اجتماعی است که از اوایل قرن نوزدهم به‌تدریج در بستر جامعه ...
بیشتر
هدف مقاله توضیح فرآیند شکل‌گیری «شخصیت سنت‌گرای بازتابی» در ارتباط با سه گفتمان ضد استعماری، ضد امپریالیستی و ضد استکباری است. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی انجام گرفته است. نماینده اجتماعی «شخصیت سنت‌گرای بازتابی» طبقه متوسط جدید است. طبقه متوسط جدید گروه اجتماعی است که از اوایل قرن نوزدهم به‌تدریج در بستر جامعه ایرانی با این هدف شکل گرفت که نماینده اجتماعی تغییرات جدید با الهام از جوامع غربی باشد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که این گروه برخلاف انتظار نماینده اجتماعی تحولات جدید نشد، بلکه با تغییر ذهنیت و پذیرش الگوی رفتار اجتماعی و سیاسی متمایز به شخصیت اجتماعی فرهنگی خاصی تحول یافت که در اینجا با عنوان «شخصیت سنت‌گرای بازتابی» معرفی می‌شود. مبارزات ضد استعماری، ضد امپریالیستی و ضد استکباری در ارتباط با سه روند گفتمان سازی، ایدئولوژیک شدن تفکر سیاسی و استقرار نظام سرمایه‌داری در بخش عمده‌ای از جهان در محیط سیاسی «ملی‌گرایی»، «انقلابی گری چپ» و «اسلام‌گرایی سیاسی» بر پیدایش این شخصیت تأثیر بنیادی گذاشت. نتیجه کلی حاصل از این پژوهشی برفرض اصلی آن دلالت دارد: ساختار اجتماعی جوامع خاورمیانه‌ای از آن میانه ایران در مسیر متمایز تغییر کرد و به پیدایش «جامعه سنت‌گرایی بازتابی» منجر شد.
علمی
میثم نقشی؛ نادر امیری؛ کمال خالق‌پناه
چکیده
هدف از این پژوهش، تحلیل گفتمان ایرانشهری به مثابه گفتمان هویتیِ نوین ایرانیان در کلیت اقتصادی- سیاسی معاصر است. از آن‌جا که صورت‌بندی نوین این گفتمان در آثار جوادطباطبابی ظهور یافته، مفصلبندی این گفتمان و چراییِ هژمونیکشدن آن بر مبنای متون نویسنده نام‌برده مورد پرسش قرار میگیرد. در ادامه مفهوم خلاِ ایجاد شده به وسیله نئولیبرالیسم ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، تحلیل گفتمان ایرانشهری به مثابه گفتمان هویتیِ نوین ایرانیان در کلیت اقتصادی- سیاسی معاصر است. از آن‌جا که صورت‌بندی نوین این گفتمان در آثار جوادطباطبابی ظهور یافته، مفصلبندی این گفتمان و چراییِ هژمونیکشدن آن بر مبنای متون نویسنده نام‌برده مورد پرسش قرار میگیرد. در ادامه مفهوم خلاِ ایجاد شده به وسیله نئولیبرالیسم را واسطه قرار داده و به صورت‌بندی این خلا در گفتمان ایرانشهری بر مبنای روششناسی لاکلائو پرداختهایم. ایده نظری پژوهش حاضر این است که گفتمان ایرانشهری درصدد تفسیر شکاف برآمده از نئولیبرالیسم به واسطه فلسفه سیاسی خاص خود است. بدینترتیب با بهرهگیری از مفاهیم رانسیری مولفههایی مانند: دیگری تهی از دیگریت، حذف مردم و برساخت ملت، جمعِ تهی افراد و تحمیل اجماع بر اختلاف را در تحلیل فلسفهسیاسی آن بر شمردهایم. براساس مولفههای فوق چنین استنباط می‌شود که گفتمان ایرانشهری و فلسفهسیاسی آن درصددند با عطف توجه تودهها به جایی غیر از بحرانهای نئولیبرالیسم، سیاستهویت ایرانی را بنیان نهاده و وضعیت موجود را توجیه کند.
علمی
زهرا برادران کاشانی؛ مهدی کرمانی؛ مجید فولادیان
چکیده
این پژوهش در نظر دارد با تحلیل نشانه‌شناختی اجتماعی صف، به‌عنوان یکی از منابع نشانه‌ای حاضر در تجربه‌تحصیلی دختران جوان، به‌بازنمایی نظام معنایی شکل‌گرفته در فضای بین‌الاذهانی عاملان اجتماعی مذکور بپردازد. در این راستا روایتهای سیزده تن از دختران جوان مشهدی از صف، مبتنی بر رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی ون‌لیوون تجزیه و تحلیل ...
بیشتر
این پژوهش در نظر دارد با تحلیل نشانه‌شناختی اجتماعی صف، به‌عنوان یکی از منابع نشانه‌ای حاضر در تجربه‌تحصیلی دختران جوان، به‌بازنمایی نظام معنایی شکل‌گرفته در فضای بین‌الاذهانی عاملان اجتماعی مذکور بپردازد. در این راستا روایتهای سیزده تن از دختران جوان مشهدی از صف، مبتنی بر رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی ون‌لیوون تجزیه و تحلیل شده است. نتایج این تحقیق نشان داد صف بهمنزلة عرصهای برای اعمال قدرت انضباطی، دانشآموزان را در فرایندی تربیتی وارد میسازد که مشتمل بر مجموعهای از تعاملات نابرابر و عمدتا کلیشهای، و با تمرکز بالا بر تداوم نشانههای صوری وابسته بهآن است. بهعبارت دیگر صف که ظاهرا، ابزار تربیت و آموزش قانون در مدرسه، بهحساب میآید در عمل دانشآموزان را بهسمت فرایندی انفعالی و قدرتزدا میکشاند، بهگونهای که آنان تحصیل را جدا از خود میبینند و نهایتا بهعاملانی فرمانبردار مبدل می‌شوند
علمی
اسماعیل بلالی؛ فاطمه اسکندرزاده
چکیده
این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر میزان سلامت جسمانی قومیّتهای ترک و کردِ ساکن در شهرهای تبریز و مهاباد با تأکید بر سبک زندگی ( بُعد رفتاری) میپردازد. روش پژوهش پیمایش و شیوۀ نمونه گیری، خوشهای چند مرحلهای بوده که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 500 نفر برآورد شده است. چارچوب نظری پژوهش براساس مدلهای درسلر و نظریههای ...
بیشتر
این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر میزان سلامت جسمانی قومیّتهای ترک و کردِ ساکن در شهرهای تبریز و مهاباد با تأکید بر سبک زندگی ( بُعد رفتاری) میپردازد. روش پژوهش پیمایش و شیوۀ نمونه گیری، خوشهای چند مرحلهای بوده که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 500 نفر برآورد شده است. چارچوب نظری پژوهش براساس مدلهای درسلر و نظریههای مرتبط با آن میباشد. طبق یافته‌های پژوهش، مشخص شد که وضعیّت اقتصادی- اجتماعی، مجموع سرمایههای فرهنگی، اجتماعی ، اقتصادی و سبکِ زندگی بر سلامت جسمانی اثر مثبت و معناداری دارند به این مفهوم که با افزایش هر یک از این متغیرها، میزان سلامت جسمانی در بین اعضاء قومیّتها نیز افزایش مییابد. همچنین میزان سلامت جسمانی اعضای قومیّت ترک بیشتر از اعضای قومیّت کرد است. سبک زندگی مرتبط با سلامت ترکها نیز بهتر از کردهاست.
علمی
عباس گرگی؛ سعید گودرزی
چکیده
به‌طورکلی، تحقیقات به دودسته کمی و کیفی تقسیم می‌شوند. تحقیقات کیفی انواع متعددی دارند که مهم‌ترین آن مردمنگاری، نظریۀ مبنایی، پدیدارشناختی، تحلیل گفتمان، تأویل‌شناسی یا هرمنوتیک و نشانه‌شناسی هستند. مردمنگاری انتقادی نوعی ازمردمنگاری است که ریشه در مکتب شیکاگو دارد و توسط مرکز مطالعات بیرمنگام در انگلستان توسعه یافت. ...
بیشتر
به‌طورکلی، تحقیقات به دودسته کمی و کیفی تقسیم می‌شوند. تحقیقات کیفی انواع متعددی دارند که مهم‌ترین آن مردمنگاری، نظریۀ مبنایی، پدیدارشناختی، تحلیل گفتمان، تأویل‌شناسی یا هرمنوتیک و نشانه‌شناسی هستند. مردمنگاری انتقادی نوعی ازمردمنگاری است که ریشه در مکتب شیکاگو دارد و توسط مرکز مطالعات بیرمنگام در انگلستان توسعه یافت. هدف اصلی مردمنگاری انتقادی، نقد و تفسیر فرهنگ و تغییر آن به نفع برابری قدرت در روابـط اجتمـاعی و توانمندسازی سوژه‌های موردمطالعه است. بنابراین مردمنگاری انتقادی همواره با مسئله قدرت مرتبط است و تغییرگرایی، ارزشگرایی و رابطه عاملیت/ ساختار ازجمله مشخصههای این روش هستند. یکی از روشها در مردمنگاری انتقادی، روش کارسپیکن است که بر تجربۀ ارتباطی تأکید می‌نماید و از پراگماتیسم، نئومارکسیسم و پدیدارشناسی تأثیر گرفته است. کارسپیکن با قرار دادن مفهوم اعتبار در درون نظریۀ معنا، بر ارتباط درونی بین معنا و اعتبار تأکید می‌کند. او دارای یک رویکرد پنج مرحلهای در انجام مردمنگاری انتقادی است که عبارتند از: جمع‌آوری اسناد و مدارک اولیه؛ تحلیل داده‌های مشاهده‌ای جمع‌آوری‌شده؛ تولید داده‌های گفت‌وگویی (رویکرد امیک) با هدف جمع‌آوری داده‌هایی که دیدگاه‌ها و نقطه نظرات مشارکت‌کنندگان در تحقیق را انعکاس می‌دهد؛ کشف و شناسایی روابط سیستمی بین آنچه که درزمینه تحقیق کشف گردیده، با زمینه‌های گسترده‌تر و در آخر مرتبط ساختن یافته‌های به‌دست‌آمده از مراحل پیشین به سازه‌ها و نظریههای جامعه‌شناختی کلان‌تر، به‌منظور نشان دادن فرایندهای تولید و بازتولید اجتماعی.