نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس
2 پژوهشگر و دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
حق به شهر از مفاهیم جنجالی مطرحشده در دهة ۱۹۷۰ میلادی توسط فیلسوف فرانسوی، هنری لوفور است. این مفهوم در چند دهة گذشته توجه بسیاری از نظریهپردازان شهری را در جهان به خود جلب کرده و در عرصة عمل نیز منجر به شکلگیری جنبشهای اجتماعی متعدد و صدور منشورهای قانونی شده است. لوفور شهر را بهعنوان یک ساختار اجتماعی میدانست و اعتقاد داشت که تمام شهروندان نسبت به شهر دارای حق میباشند. هدف نوشتار حاضر درک صحیح مفهوم حق به شهر، انتقال آن به متخصصان حوزه مطالعات شهری و کوشش در جهت عملی نمودن این ایده است. این نوشتار سعی دارد تا با استفاده از چارچوب نظری ارائهشده توسط هنری لوفور و خوانش مصداقهای عینی این مفهوم در قالب جنبشهای شهری متعدد و منشورهای صادرشده، به بازشناخت و تحلیل مفهوم حق به شهر بپردازد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر روششناسی کیفی است. شیوههای مورد استفاده در گردآوری و تحلیل اطلاعات نیز، سند گزینی و تحلیل تماتیک اسناد و دیدگاههای صاحبنظران انتخاب شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مفهوم حق به شهر، شامل تعلق یافتن شهر به شهروندان و مشارکت آنان در امور شهری است. از این رو مهمترین مقولات پیش روی این مفهوم در خلق فضای شهری باکیفیت شامل حکمرانی شهری؛ شمول اجتماعی؛ تنوع فرهنگی در شهر و آزادیهای اجتماعی و حق دسترسی به خدمات شهری برای تمامی ساکنان شهر است.
کلیدواژهها