علمی
سیاوش قلی پور
چکیده
این مقاله به بررسی شرایط ظهور و زوال بازار کرمانشاه و نقش آن در ایالت کرمانشاهان در سدۀ 13 خورشیدی می‌پردازد. رویکرد نظری 400مقاله مبتنی بر آراء «کارل پولانی» است. روش پژوهش تاریخی و فنون گردآوری داده بررسی اسناد و مشاهدۀ کالبدِ بازار است. داده‌ها نشان می‌دهند که الف) بازار کرمانشاه همزمان با ارادۀ کشورهای اروپایی بر تجارت در ...
بیشتر
این مقاله به بررسی شرایط ظهور و زوال بازار کرمانشاه و نقش آن در ایالت کرمانشاهان در سدۀ 13 خورشیدی می‌پردازد. رویکرد نظری 400مقاله مبتنی بر آراء «کارل پولانی» است. روش پژوهش تاریخی و فنون گردآوری داده بررسی اسناد و مشاهدۀ کالبدِ بازار است. داده‌ها نشان می‌دهند که الف) بازار کرمانشاه همزمان با ارادۀ کشورهای اروپایی بر تجارت در سدۀ 19 میلادی، کمرونق شدن مسیرهای ترابوزان-تبریز و قفقاز-پوتی-تبریز به دلیل بیماری کرم ابریشم، حفر کانال سوئز و استفاده از کشتیهایِ بخار در دجله و فرات، موقعیت استراتژیکی در شبکه مبادلات بازرگانی پیدا کرد که به مدت 100 سال پایدار ماند. ب) بازار از بیرون و با اراده نظام بینالملل تحمیل شد و در مناسبات اقتصادی و اجتماعی منطقه «حک» نشد، همچنین نتوانست زمین، کار و پول را وارد مبادله کند. بدین روی، «بازارِ باراندازی» بود که بیرون از شیوۀ تولید قرار داشت و نقش آن محدود به شهر کرمانشاه بود. ریختشناسیِ شهر را تغییر داد و خیل عظیمی از بازرگانان را به شهر کرمانشاه کشاند. ج) با شروع جنگ جهانی اول بازار از رونق افتاد. «قانون تفتیش اسعار» در سال 1306 ارز ناچیزی را به آن اختصاص داد به طوری که از رمق افتاد و احداث راهآهن سراسری ضربه نهایی را بدان وارد ساخت.
علمی
محمد امین محمدپور؛ علی اصغر بابا صفری؛ غلامرضا ستوده
چکیده
ترانه‌ها به دور از پیچیدگی برای درک پیام‌ها، با استفاده از زمینه جذب کننده موسیقی توانسته‌اند پیام‌‌رسان هنری موثری برای عامه مردم باشند. پژوهش در ترانه‌ها به علت خاستگاه مردمی آن شیوه‌ای کارآمد برای فهم فرهنگ جامعه است، در این جستار به روش تحلیل محتوا، مقوله‌های سیاسی در ترانه‌های دوره پهلوی (1320– 1357) بررسی و طبقه‌بندی شده‌اند ...
بیشتر
ترانه‌ها به دور از پیچیدگی برای درک پیام‌ها، با استفاده از زمینه جذب کننده موسیقی توانسته‌اند پیام‌‌رسان هنری موثری برای عامه مردم باشند. پژوهش در ترانه‌ها به علت خاستگاه مردمی آن شیوه‌ای کارآمد برای فهم فرهنگ جامعه است، در این جستار به روش تحلیل محتوا، مقوله‌های سیاسی در ترانه‌های دوره پهلوی (1320– 1357) بررسی و طبقه‌بندی شده‌اند و به نمونه‌های آن‌ها پرداخته‌ایم. ترانه، اصطلاحی عام است که به انواع قالب‌های شعری آهنگین یا همراه موسیقی به ویژه به تصنیف گفته می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که ترانه‌های سیاسی بخش قابل توجهی از ترانه‌ها را در برگرفته‌اند و بیشترین بسامد سیاسی در ترانه‌ها نیز در دهه چهل و پنجاه شمسی پدید می‌آید. این ترانه‌ها به بخش‌های ترانه‌های سیاسی معاصر و سرودهای سازمان‌های سیاسی تقسیم‌بندی می‌شوند. در این ترانه‌ها که با زندگی جامعه ارتباط دارند، تصاویری از بافت جامعه و سیاست با گفتمان اختناق و نارضایتی ارائه شده‌اند. پیام‌های اعتراضی نیز در این ترانه‌ها و تصنیف‌ها، به شکل یک شِکوه یا افشای همراه با ناامیدی از تغییر وضعیت موجود و گاه همچون دعوتی به یک مبارزه و فعالیت علیه وضع موجود بیان شده‌اند. مقولاتی که در این ترانه‌ها به کار رفته‌اند شامل انتقاد اجتماعی، میهن دوستی و پیوستگی ملی، اختناق و اعتراض، انقلاب و امید هستند.
علمی
حسین احمدی؛ علی محمد حاضری
چکیده
در ریشه‌یابی فساد به عوامل متعددی توجه شده لیکن در مورد عامل باسوادی بزرگ‌سالان مطالعه محدودتری صورت گرفته است. هدف این تحقیق مطالعه تأثیر عامل باسوادی بزرگ‌سالان و مکانیسم‌های واسط در کاهش فساد است. مطالعه با استفاده از داده‌های بین‌المللی انجام شده است. میانگین دوره زمانی 1970 تا 2009 متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده و ارتباط آن‌ها ...
بیشتر
در ریشه‌یابی فساد به عوامل متعددی توجه شده لیکن در مورد عامل باسوادی بزرگ‌سالان مطالعه محدودتری صورت گرفته است. هدف این تحقیق مطالعه تأثیر عامل باسوادی بزرگ‌سالان و مکانیسم‌های واسط در کاهش فساد است. مطالعه با استفاده از داده‌های بین‌المللی انجام شده است. میانگین دوره زمانی 1970 تا 2009 متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده و ارتباط آن‌ها با ادراک فساد در دوره زمانی 2012 تا 2018 در بین 180 کشور که داده‌های آن‌ها در دست‌رس بوده مطالعه شده است. یافتهها نشان می‌دهند رابطه مثبت بین شاخصهای آموزش و ادراک فساد (میزان پاکی کشورها) مورد تائید است. علاوه بر اثر مستقیم باسوادی بزرگ‌سالان اثر غیر مستقیم این متغیر از طریق پوشش تحصیلی (شاخص عدالت آموزشی) و نسبت دانشآموز به معلم (شاخص دموکراسی در کلاس درس) و نسبت دانش آموزان دختر به کل دانش آموزان (شاخص برابری جنسیتی) نیز تائید شده است.
علمی
زهرا مختاری نیا؛ فروزنده جعفرزاده پور؛ تهمینه شاوردی
چکیده
هر نوع سیاست‌گذاری اجتماعی مستلزم شناسایی دقیق موضوع است. ایران در طی دهه‌های مختلف سیاست‌های متفاوتی در ارتباط با کنترل جمعیت اتخاذ و اجرا نموده است. این سیاست‌ها و اقدامات و برنامه‌های مرتبط با آن‌ها تاثیرات و پیامدهای بسیار عمیقی بر خانواده و سلامت اعضای این کوچک‌ترین واحد اجتماعی و بالاخص زنان داشته است. هدف این پژوهش، شناسایی ...
بیشتر
هر نوع سیاست‌گذاری اجتماعی مستلزم شناسایی دقیق موضوع است. ایران در طی دهه‌های مختلف سیاست‌های متفاوتی در ارتباط با کنترل جمعیت اتخاذ و اجرا نموده است. این سیاست‌ها و اقدامات و برنامه‌های مرتبط با آن‌ها تاثیرات و پیامدهای بسیار عمیقی بر خانواده و سلامت اعضای این کوچک‌ترین واحد اجتماعی و بالاخص زنان داشته است. هدف این پژوهش، شناسایی سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی در خصوص جمعیت و پیامدهای آن بر بارداریِ ناخواسته زنان می‌باشد. روش این پژوهش، نظریه داده بنیاد می‌باشد که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافت با 23 نفر از مشارکت کنندگانی که سابقه بارداری ناخواسته را داشتند به دست آمده است. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان، هدفمند و در دست‌رس و تعیین تعداد آن‌ها با رسیدن به مرحله اشباع، تعیین شد. از مجموع 850 داده خام، 452 مفهوم، 47 خرده مقوله و 15 مقوله اصلی از داده‌های اولیه استخراج شد. در نهایت دو پدیده محوری " نارضایتی از مداخله جویی دولتی" و " پشیمانی"، و پدیده انتخابی "بارداری‌های تحمیلی" به عنوان پدیده اصلی که بقیه مقولات را پوشش می‌داد، انتخاب شد. نتایج پژوهش نشان داد که مهمترین عوامل بوجود آوردن بارداری‌های تحمیلی در مشارکت کنندگان، تحمیل هزینه‌های جلوگیری به زوجین می‌باشد. شرایط مداخله‌گر این پدیده "فقر و گرانی" می‌باشد. استراتژی‌های مشارکت کنندگان عبارت بود از درخواست بسته‌های حمایتی خاص و سرکوب خواسته‌ها که پیامدهای این پدیده، فشار بر قشر کم درآمد و نارضایتی می‌باشد.
ئاکو احمدنژاد؛ یعقوب احمدی؛ افسانه ادریسی
چکیده
مقدمه: پرسش اساسی مطالعه حاضر پیرامون واکاوی مفهوم دولت مدرن در اندیشه‌های متفکران دوره قاجار و نوع نگاه هنجاری آن‌ها در زمینه تعریف محدوده و چارچوب دولت مدرن مدون شده است.هدف و روش: مطالعه حاضر در چاچوب جامعه‌شناسی تاریخی مبتنی بر شناسایی روندهای موجود دولت‌سازی در دوره قاجار و عرصه سیاسی-اجتماعی در آن دوره، درصدد بررسی ساختمان ...
بیشتر
مقدمه: پرسش اساسی مطالعه حاضر پیرامون واکاوی مفهوم دولت مدرن در اندیشه‌های متفکران دوره قاجار و نوع نگاه هنجاری آن‌ها در زمینه تعریف محدوده و چارچوب دولت مدرن مدون شده است.هدف و روش: مطالعه حاضر در چاچوب جامعه‌شناسی تاریخی مبتنی بر شناسایی روندهای موجود دولت‌سازی در دوره قاجار و عرصه سیاسی-اجتماعی در آن دوره، درصدد بررسی ساختمان ذهنی-فکری روشنفکران ایرانی دوره قاجار پیرامون دولت و سیاست در هنگامه کشاکش اولیه میان سنت و مدرنیته برآمده است.یافته: تحلیل مستندات موجود حاکی از آن است که توفیق در اقداماتی چون حذف گروه‌های مخالف و مرکزیت بخشی به قدرت، نوسازی دستگاه دیوان یا اصلاح ساختار ارتش، و حتی قرار گرفتن در مدار نظام اقتصاد جهانی، به خودی خود نمی‌توانست به تکوین دولت مدرن در ایران عصر قاجار بیانجامد؛ در مقابل موضوع سرزمینی‌شدن (مرزهای مشخص) و انباشت سرمایه در تأمین منابع مالی، از محوریت اساسی برخوردار بودند. همچنین، از میان روشنفکران منتسب به عصر مشروطه، میرزا ملکم خان با تأکید بر انحصار قدرت و کنترل ابزار اجبار، استقرار دستگاه دیوان کارآمد، تجدید ساختار ارتش، لزوم وحدت ملی و مهیا ساختن شرایط تولید و انباشت سرمایه، تصور روشن و جامع‌تری از ماهیت، چیستی و کارویژه‌های دولت ارائه داد.نتیجه: علاوه بر آن، مهمترین نکته در راستای بنیان‌های فکری دولت مدرن در ایران عصر قاجار همپوشانی تفکرات اندیشمندان محوری آن دوره از جمله میرزا ملکم خان با تفکرات متفکرانی مانند چارلز تیلی است که هر دو بر تناسب وضعیت جوامعی مانند ایران (چندفرهنگی-چندقومی) با ساختی از قدرت به نام "دولت ملی" به معنای نوعی دولت مدرن فراگیر به لحاظ فرهنگی-قومی (ایالات متحده و سوئیس) در مقابل "ملت-دولت" به مثابه دولت مبتنی بر ملت واحد (مانند آلمان) تأکید دارند.
علمی
علی خسروی؛ ثریا معمار
چکیده
وضعیت جامعه شناسی در ایران یکی از پرشمارترین جایگاه های موضوعیِ مطالعات را شکل داده است اما با این حال این مطالعات در حدودِ توضیحِ نابسندۀ ساختار وضعیت مسئله گون جامعه شناسی در ایران متوقف شده، و کمتر قادر به توضیح فرایندیِ این ساختار بوده است. تحقیق حاضر با هدف بُعد بخشیدن به ساختار-فرایندِ وضعیت جامعه شناسی، از تکنیک ...
بیشتر
وضعیت جامعه شناسی در ایران یکی از پرشمارترین جایگاه های موضوعیِ مطالعات را شکل داده است اما با این حال این مطالعات در حدودِ توضیحِ نابسندۀ ساختار وضعیت مسئله گون جامعه شناسی در ایران متوقف شده، و کمتر قادر به توضیح فرایندیِ این ساختار بوده است. تحقیق حاضر با هدف بُعد بخشیدن به ساختار-فرایندِ وضعیت جامعه شناسی، از تکنیک ترسیم ماتریس شرطی/پیامدیِ تمهید شده در روش نظریۀ زمینه ایِ سیستماتیک استفاده نموده است. بنابر یافته های تحقیق؛ امر کانونیِ منتهی به وضعیت پدید آمده برای جامعه شناسی در ایران عبارت است از فقدان رسمیت جامعه شناسی. فقدان رسمیت جامعه شناسی به معنای اعم، موکول به فقدان رسمیت چندین مقوله اعم از؛ فقدان رسمیتِ میان میدانیِ امر اجتماعی، فقدان رسمیتِ اجتماعیِ جامعه شناسی و فقدان رسمیتِ معیارهای درون میدانیِ جامعه شناسی می باشد که در سطح خُرد، ناظر بر اجتماعات علمی و کنشگران میدان جامعه شناسی، در سطح میانی، ناظر بر دو میدانِ معرفتِ عامه و معرفتِ آکادمیک، در سطح کلان، ناظر بر میدان های سه گانۀ اقتصادی و سیاسی و ایدئولوژیک، و در سطح ابرکلان، ناظر بر ایفای نقشِ آنتیگونیستیک علیه سرمایه داری جهانی، دولت نفتی، تجربه مدرنیته و...می باشد.
