نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 دانشیار دانشگاه کردستان و پژوهشگر پژوهشکده کردستانشناسی
2 کارشناس ارشد دانشگاه کردستان
چکیده
جماعت دعوت و اصلاح، یکی از جریانهای مذهبی فعال در کردستان بهشمار میرود. این جماعت، جزو معدود جریانهای مذهبی فعال در کردستان است که در کنار فعالیتهای دینی، فرهنگی و تربیتی، قائل به کنشورزی سیاسی درچارچوب نظام سیاسی حاکم بر ایران است. در پژوهش حاضر، به قصد راه بُردن به تجربه و درک اعضای جماعت دعوت و اصلاح از کنشورزی سیاسی، به روش نظریه زمینهای با 30 نفر از اعضای فعال و با سابقه حداقل7 سال عضویت در این جریان مذهبی مصاحبة نیمهساخت یافته بهعمل آمد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که اعضای جماعت، در مواجهه با زمینههایی چون
هویتخواهی قومیِ احزاب ناسیونالیست کُرد، ضعف جایگاه دین در کردستان، تضاد فرهنگی در کردستان، قدرت نازل اهل سنت در ایران به کنشورزی سیاسی روی میآورند. در این میان، مدرنیته و چارچوبهای قانونی نظام جمهوری اسلامی بهمثابه زمینۀ تسهیلگر، و موفقیت اسلامگرایان درکشورهای اسلامی،و فعالیت جریانهای اسلامی در کردستان به عنوان شرایط مداخلهگر عمل نمودهاند. اعضای جماعت دعوت و اصلاح در مواجهه با
زمینههای مذکور به راهبردهایی چون همگرایی و کنش در چارچوب قانون اساسی، تمایزبخشی از دیگر گروهها و جریانهای اسلامی، و مواجهه با ایدئولوژیهای سیاسی غربی(از تقابل تا تعامل) متوسل شدهاند. یافتههای میدانی مؤید آن است که کنشورزی سیاسی در میان اعضای جماعت دعوت و اصلاح نمودهای متنوعی بهخود گرفته است که در ذیل سه سنخ «سنتگرایی جدید»، «تجددگرایی میانهرو» و «تجددگرایی» قابل دسته بندی است.
کلیدواژهها