نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد
2 دانشجوی دکترای جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
انجمنهای علمی به عنوان نهادی که میتواند در تقویت روابط موجود در اجتماع علمی تأثیر قابل توجهی داشته باشد حائز اهمیت است و از این‌جهت نیازمند مطالعات متعدد در مورد کارکردها، ساختار و شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء کارکردهای آن و دست‌یابی به اهداف است. امری که تحقیق حاضر به نوبۀ خود در صدد انجام آن است. هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل تاثیر گذار بر تقویت مشارکت اجتماعی دانشجویان در فعالیتهای دانشجویی انجمنهای علمی است. امری که بدون شک ادامۀ حیات انجمنهای علمی در سطح دانشگاهها به آن وابسته است و درصورت غفلت باعث تشریفاتی شدن و حتی حذف انجمنهای علمی خواهد شد. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعۀ آماری تحقیق حاضر را تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی (9977 نفر) در سال تحصیلی 96-97 تشکیل میدهند که از این تعداد 150 نفر با استفاده از نمونهگیری طبقهبندی تصادفی به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. نتایج توصیفی نشان از پایین بودن میزان مشارکت اجتماعی دانشجویان (40%) در فعالیتهای انجمنهای علمی است. اما تمام متغیرهای مستقل تحقیق (اعتماد اجتماعی، کارآمدی انجمنهای علمی، مزایای عضویت در انجمنها و ارتباط انجمنها با گروههای آموزشی) برخلاف متغیر مشارکت از میانگین به نسبت مطلوبی (متوسط رو به بالا) در بین دانشجویان نمونه تحقیق برخوردار بودهاند. نتایج مربوط به تحلیلهای استنباطی تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مستقل تحقیق و مشارکت اجتماعی دانشجویان همبستگی معناداری وجود دارد. در کنار این یافتهها، نتایج مربوط به تحلیل مسیر تحقیق نیز نشان داد که از بین متغیرهای تحقیق، متغیر کارآمدی انجمنها مجوز ورود به مدل تحلیل مسیر را پیدا نکرده است و متغیرهای دیگر نیز در حدود 20 % از تغییرات مربوط به مشارکت اجتماعی را تبیین نمودهاند. نتیجۀ کلی تحقیق بیانگر اینست که مشارکت دانشجویان در انجمنهای علمی تحت تاثیر منفعتی است که از این مشارکت دریافت می کنند. منفعتی آنی و قابل درک برای دانشجویان میتواند آن‌ها را متقاعد به شرکت در چنین نهادها و انجمنهایی کند. در کنار این امر اعتماد نیز افزایش مشارکت را تقویت میکند.
کلیدواژه‌ها
)