نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر در نظر دارد تا به میانجی توصیف میدان کولبری به واکاوی سازوکارهای حفظ سرمایه از سوی بازیگران فرادست غیرنهادی و نحوه مواجهه با کولبری بپردازد. به ‌منظور صورت‌بندی مفاهیم از نظریه ساخت­یابی آنتونی گیدنز استفاده شد. روش پژوهش، اتنوگرافی انتقادی با رویکرد کارسپیکن و میدان مورد مطالعه منطقه مرزی بانه است که با نمونه­گیری هدفمند و به شیوه گلوله‌ برفی تعداد 25 نفر از افراد مطلع و درگیر برای مصاحبه نیمه­ساخت­یافته انتخاب ­شدند. برمبنای نتایج، مشخصه­های میدان کولبری، مناسبات اقتدارگرایانه – استثمارگرایانه، طرح­ریزی یک سویه فرایند کولبری، غیاب عاملیت جمعی، توزیع ناعادلانه سود و خطر و تقدم کول بر کولبر است. همچنین بازیگران فرادست غیرنهادی از مجاری شایسته­نمایی و طبیعی­نمایی موقعیت، رویت ناپذیری، شکستن استتار؛ پیشروی خزنده سعی در تثبیت موقعیت و تداوم کولبری دارند. فرودستان نیز به میانجی کولبری، بعنوان اصلی­ترین تاکتیک بقا، به انحاء مختلف با بازسازی نوعی حیات اخلاقی و بواسطه سازوکارهایی نظیر پذیرش سازشکارانه، تحمل پذیرساختن خطرات کولبری، موجه سازی و مبارزه منفی در تکمیل چرخه مناسبات میدان تجارت مرزی کولبری را پذیرفته و استمرار می­بخشند. در پایان باید نابرابری­های موجود در میدان تجارت مرزی میان گروه­های فرودست با سایر گروه­ها را در ضعف آن­ها در بسیج منابع و عدم مشارکت در دیالکتیک کنترل و به سخن دیگر فقدان عاملیت ارزیابی نمود.

کلیدواژه‌ها