مسئله‌مندی مهارت‌آموزی: خوانش نظری و انتقادی

حمزه نوذری

دوره 21، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 105-128

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.244322

چکیده
  مهارت‌آموزی به عنوان یک رویکرد جدید به‌ویژه در نظام آموزشی مطرح و این­گونه تلقی شده است که آموزش مهارت ابزار توسعه و پیشرفت کشور است و مهارت‌آموزی باید به موضوع اصلی تبدیل شود. رویکردی که در متون تجربی و سیاست­گذاری غالب است طبیعی و بدیهی انگاشتن مهارت‌آموزی است و کمتر به مسئله‌مندی آن توجه شده است. هدف اصلی این پژوهش  شناخت ...  بیشتر

اقتصاد سیاسی سرطان در ایران

یوسف سلیمی قلعه؛ محمد فرهادی؛ نادر امیری

دوره 23، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 107-130

https://doi.org/10.22034/jsi.2023.546410.1521

چکیده
  مسأله مرکزی این مقاله تحلیل امر اجتماعی در بیماری سرطان است. از این منظر استدلال شده که پزشک‌سازی، بیماری سرطان را به امری زیستی تقلیل می‌دهد و مؤلفه‌های اجتماعی این بیماری را از نظر پنهان می‌کند. این تصویر مخدوش مواجهه با کلیت این بیماری را که تحلیل آن به ساختارهای اجتماعی از جمله مناسبات اقتصادسیاسی راه می‌برد مسدود می‌کند. هدف ...  بیشتر

نگاهی غیر یورو سنتریک به کلاسیک‌های جامعه‌شناسی باز خوانی قرائت شریعتی از ماکس وبر

سید جواد میری

دوره 20، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 114-124

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.43315

چکیده
  آیا می‌توان سخن از خوانش شریعتی از ماکس وبر به میان آورد؟ بسیاری معتقدند که شریعتی نه تنها جامعه‌شناس نبود بل آثارش به صورت بنیادین بر رشد تخیل جامعه شناختی در ایران تاثیر سلبی گذاشت و یکی از موانع عمده در بسط علوم اجتماعی بوده است. پرداختن شریعتی به وبر را به دو گونه می‌توان مورد بررسی قرار داد: یکی به این صورت که شریعتی تا چه پایه ...  بیشتر

بررسی غرور ملی و عوامل مؤثر بر آن در میان شهروندان شهر کاشان در سال 1397

داریوش یعقوبی؛ محسن نیازی

دوره 20، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 116-144

https://doi.org/10.22034/jsi.2019.47874

چکیده
  غرور ملی یکی از انواع احساسات مثبت به دولت- ملت و دلبستگی‌های ملی است که می‌تواند بیانگر نوعی وفاداری ملی باشد. بدین سبب، این مفهوم در تحقیقات مختلف مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هدف این مقاله، سنجش احساس غرور ملی در دو بعد غرور ملی سیاسی و غرور ملی فرهنگی در شهر کاشان و تعیین عوامل مؤثر بر آن بود. این تحقیق، در چارچوب روش­‌های ...  بیشتر

کاریزما و شبه کاریزما مروری انتقادی بر نظریه‌ سیاستِ کاریزماتیک وبر

مهسا اسداله‌نژاد

دوره 20، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 119-141

https://doi.org/10.22034/jsi.2019.44353

چکیده
  غالباً در زبان فارسی وبر از طریق پارسونز و تفسیر وی از جامعه‌شناسی سیاسی او شناخته شده‌است. بدین‌ ترتیب ماکس وبر در ادبیاتِ علوم اجتماعیِ ما عموماً به‌عنوانِ فردی که نظریه‌پرداز بوروکراسی و قفس آهنینِ آن است معرفی‌ گردیده‌. جامعه‌شناسیِ سیاسی وبر در نسبت با معنایِ کاریزما[1] و قدرتِ خلاق‌ِ آن کم‌تر مورد توجه قرار گرفته یا به ...  بیشتر

جامعه شناسی
بازتعریف دین در زندگی روزمره‌ی زنان دانشجو در تهران

زهرا سلیمانی علویجه؛ محمدرضا پویافر؛ خدیجه ذوالقدر

دوره 23، شماره 4 ، مهر 1402، ، صفحه 119-143

https://doi.org/10.22034/jsi.2023.1975676.1631

چکیده
  امروزه شاهد تغییرات اساسی در زندگی روزمره و دینداری زنان دانشجو هستیم، که از جمله مصادیق بارز آن عدم‌تمایل بخشی از زنان جامعه به داشتن حجاب در اماکن عمومی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف مطالعه‌ی بازتعریف دین در تجربه‌ی زندگی روزمره‌ی زنان شهر تهران انجام شد. به این منظور از رویکرد کیفی و روش نظریه‌ی زمینه‌ای استفاده شد. نمونه‌گیری ...  بیشتر

ملوک‌الطوایفی، دولتِ ملی یا دولت ملت: واکاوی فهم دولت- ملت در اندیشۀ روشنفکران دورۀ قاجار

ئاکو احمدنژاد؛ یعقوب احمدی؛ افسانه ادریسی

دوره 22، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 120-91

https://doi.org//10.22034/jsi.2021.538957.1476

چکیده
  مقدمه: پرسش اساسی مطالعه حاضر پیرامون واکاوی مفهوم دولت مدرن در اندیشه‌های متفکران دوره قاجار و  نوع نگاه هنجاری آن‌ها در زمینه تعریف محدوده و چارچوب دولت مدرن مدون شده است.هدف و روش: مطالعه حاضر در چاچوب جامعه‌شناسی تاریخی مبتنی بر شناسایی روندهای موجود دولت‌سازی در دوره قاجار و عرصه سیاسی-اجتماعی در آن دوره، درصدد بررسی ساختمان ...  بیشتر

مرور نظام‌مند مسائل اجتماعی ایران : بازه زمانی 1380 الی 1400

طاها عشایری؛ طاهره جهان پرور؛ مرضیه احمدی می لاسی؛ مسلم سوری

دوره 22، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 120-152

https://doi.org/10.22034/jsi.2022.540494.1483

چکیده
  مسائل اجتماعی، واقعیتی چندوجهی-چندبعدی در جامعه انسانی و حاصل دیالکتیک بین عاملیتو ساختارهاست، نتیجه گام‌های کج و انحرافی به ظهور آفتی اجتماعی علیه ارزش و هنجارهای انسانی شده است. جامعه ایرانی نیز گونه‌هایی از مسائل اجتماعی (فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی) را تجربه می‌کند. هدف پژوهش مرور نظام‌مند مسائل اجتماعی ایران است. روش تحقیق ...  بیشتر

دین‌داری و خودکشی در استان‌های ایران

ابراهیم صالح آبادی

دوره 22، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 120-146

https://doi.org/10.22034/jsi.2022.532039.1444

چکیده
  با توجه به این که تحقیق درباره تأثیر دین‌داری بر خودکشی در ایران بیشتر در سطح پیمایش و با حجم نمونه اندک در بین گروه‌های خاص بوده و کمتر در سطح استانی انجام‌یافته است؛ این مقاله سعی دارد تا رابطه بین میزان دین‌داری و خودکشی را در سطح استانی مورد واکاوی قرار دهد. روش پژوهش در این تحقیق، روش تطبیقی درون کشوری است. نتایج تحقیق نشان داد ...  بیشتر

مبانی نقد مدرنیته از منظر فردیدی‌های ایران

عبدالرضا نواح؛ معصومه باقری؛ پروین گنجی

دوره 24، شماره 1 ، دی 1402، ، صفحه 121-142

https://doi.org/10.22034/jsi.2023.559908.1612

چکیده
   از قاجاریه تا کنون جدال سنت و مدرنیته به صورت معادله‌ای لاینحل برای کشور درآمد. جریان فردیدیه رویکرد هایدگری دارد و برجستگی آن، مخالفت ریشه‌ای با مدرنیته است. هدف این اثر، آگاهی از چرایی مخالفت جریان فردیدیه با مدرنیته است. استفاده از روش تحلیل گفتمان در بررسی نشان داد، در گفتمان مدرنیته، هستی‌شناسی مادی و عقل حصولیِ معاش‌اندیش ...  بیشتر

الگوی رابطه دین و دولت در ایران عهد آل‌بویه

هادی نوری؛ محمد بشردوست اطاقور؛ سید هاشم موسوی

دوره 21، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 122-145

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.244002

چکیده
  دولت آل‌بویه به‌دلیل تقید به آیین تشیع و نگاه مداراگرایانه نسبت به دیگر ادیان جامعه از جایگاه ویژه در تاریخ اجتماعی ایران برخوردار است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که «الگوی تاریخی رابطه دین و دولت در ایران عهد آل‌بویه از چه منطق نظری پیروی می‌کند؟». در راستای این هدف، از روش مطالعه موردی و روش گردآوری اطلاعات اسنادی برای ...  بیشتر

برساخت اعتقادی تعدیل‌پذیر (مضمون دینداری دانشجویان شیعه در دانشگاه شیراز) •

مهدی پرور؛ مجید موحد

دوره 23، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 122-140

https://doi.org/10.22034/jsi.2023.110135.1278

چکیده
  تحقیق حاضر با نظر به این پرسش به انجام رسیده است که «دینداری نزد دانشجویان شیعه مذهب دانشگاه شیراز چه جایگاهی از نظر مضمونی دارد؟»، استفاده از روش تحلیل مضمون با نمونه‌گیری هدفمند و انجام مصاحبه­های نیم­ساخت­یافته با  12 مرد و 8 زن 18 تا 30 سال، جمع­آوری، تجزیه­ و تحلیل متن­های مصاحبه شفاهی و کتبی نشان­دهنده مفهوم ...  بیشتر

تبیین علل مؤثر بر رفتار دوست دارمحیط زیست با تکیه بر نقش جنسیت در شهروندان شهر تهران

سپیده خوش‌بین؛ مژگان زعیم‌دار؛ رکسانا موگوئی؛ رخشاد حجازی

دوره 21، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 123-148

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.246876

چکیده
  مطالعات جهانی تفاوت چشم­گیری در بروز رفتارهای محیط­زیست­گرایانه بین زنان و مردان نشان می­دهد و به نقش زنان در حرکت به سوی توسعه­پایدار اشاره کرده است. هدف این پژوهش تبیین و تحلیل شاخص­های مؤثر بر رفتار دوست­دارمحیط­زیست با تکیه بر نقش جنسیت در شهروندان شهر تهران است. یافته­ها نشان می­دهد عوامل درونی و بیرونی متعددی ...  بیشتر

تحلیل جامعه شناختی علل و پیامدهای خشونت خانگی (مورد مطالعه: شهرهای زلزله زده تازه آباد و جوانرود)

نامدار حسینی؛ خدیجه سفیری؛ سیدمحمد سیدمیرزایی

دوره 21، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 125-148

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.244216

چکیده
  این پژوهش با هدف بررسی علل به­وجود آورنده و پیامدهای ناشی از آن، در میان عاملان خشونت خانگی در شهرهای تازه آباد و جوانرود در استان کرمانشاه، بعد از زلزله سال 1397 می­باشد. هدف این پژوهش بررسی درک عاملان خشونت از علل، شرایط مداخله گر و زمینه های شکل گیری خشونت خانگی و پیامدهای آن می­باشد. روش پژوهش نظریه داده بنیاد می­باشد که داده ...  بیشتر

زنانگی اروتیک: برساختی تاریخی

رعنا پورمحمد؛ علی رجبلو؛ آرش حیدری؛ فاطمه صادقی

دوره 21، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 129-147

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.244323

چکیده
  "برساخت زن اروتیک" در تاریخ ایران نقطه­ای کانونی در نگارش تاریخ سکسوالیته است. این پژوهش در راستای پاسخ­گویی به این سؤال تدوین شده است که در کدامین برهۀ تاریخی زن دارای هستی اروتیک شد؟ پژوهش حاضر با روش دیرینه­شناسی انجام گرفته و در این راستا از نگاره­های اروتیک دورۀ صفویه و اسناد مکتوب موجود استفاده شده است. در دورۀ شاه عباس ...  بیشتر

تکنیک ردیابی فرآیند و مطالعات هویت ملی در جامعه ایران: مرور نظام مند مقالات علمی-پژوهشی کیفی(1373-1398)

محمدعلی مومبینی؛ علی ربانی؛ وحید قاسمی؛ علیرضا زهیری

دوره 22، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 130-153

https://doi.org//10.22034/jsi.2022.535752.1466

چکیده
  تحقیق حاضر در تلاش است بر مبنای اصول کلی تکنیک ردیابی­ فرآیند، با استفاده از روش مرور نظام مند به واکاوی ویژگی­ های کلی و ارزیابی انتقادی مقالات علمی-پژوهشی مبتنی بر روش کیفی با موضوع هویت­ ملی در جامعه ایران بعد از انقلاب 57 در بازه زمانی 1373 تا 1398 اقدام نماید. نتایج تحقیق نشان می دهد که آشنایی اندک محققان و پژوهشگران ایرانی با تکنیک ...  بیشتر

بررسی تجربی ارتباط تجانس مذهبی با خودکشی در ایران

محمدرضا طالبان

دوره 23، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 131-147

https://doi.org/10.22034/jsi.2022.542484.1496

چکیده
  در بسیاری از تحقیقات انجام گرفته در جامعه‌شناسی کلان نشان داده شده است که دین و دینداری موجب کاهش نرخ‌های خودکشی هم در سطح بین‌کشوری و هم درون‌کشوری می‌شود. با این حال، در ادبیات نظری و پژوهشی مربوط به ­ارتباط دین و خودکشی چندان به این نکته پرداخته نشده است که تجانس مذهبی چگونه بر نرخ‌های خودکشی تأثیر می‌گذارد. در جامعه‌شناسی، ...  بیشتر

سرمایه اجتماعی و مسئولیت‌پذیری محیط زیستی (مورد مطالعه: کارکنان سازمان‌های دولتی شهر بروجن)

علیرضا کریمی؛ کرم حبیب‌پور گتابی؛ مه گل مالکی بروجنی

دوره 23، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 131-155

https://doi.org/10.22034/jsi.2023.556954.1599

چکیده
  شناخت وضعیت مسئولیت‌پذیری محیط زیستی کارمندان در شهر بروجن و رابطه سرمایه اجتماعی با آن، هدف اصلی این پژوهش است. نظریه پاتنام مبنای نظری پژوهش بوده و روش تحقیق پیمایش با ابزار پرسشنامه محقق ساخته است. یافته­ های پژوهش نشان می­دهد که بُعد نگرش محیط زیستی کارمندان با بُعد رفتاری آنها تفاوت قابل توجهی دارد. به لحاظ نگرشی حدود 96 درصد ...  بیشتر

مرور کتاب دین، قدرت، جامعه، اثرِ ماکس وبر ترجمه احمد تدین، انتشارات هرمس، چاپ ششم، 1394

فرهنگ ارشاد

دوره 20، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 142-153

https://doi.org/10.22034/jsi.2019.44354

چکیده
  اثری که در نوشتار حاضر معرفی و بررسی می­شود مجموعه مقالاتی از ماکس وبر است که از میان آثار این جامعه­شناس کلاسیک و نام­دار آلمانی انتخاب شده است. گزینش این مطالب که در اصل به­زبان آلمانی بوده از سوی هنس گِرث و سی. رایت میلز (به عنوان ویراستاران)[1]، گردآوری و به زبان انگلیسی ترجمه و برای نخستین بار در سال 1946 (با عنوان: از ماکس وبر[2]) ...  بیشتر

تغییر نگرش‌ها و نظام ارزشی نخبگان سیاسی در ایران پسا انقلاب

محسن صنمی؛ عباس صالحی نجف آبادی؛ قاسم ترابی

دوره 24، شماره 1 ، دی 1402، ، صفحه 143-163

https://doi.org/10.22034/jsi.2024.2007499.1662

چکیده
  تصمیم‌گیری به کنش سیاسی -اجتماعی نخبگان سیاسی مربوط است به اینکه نخبگان به واسطه قدرت و تأثیری که دارند پیشرفت سیاسی جامعه را با عملکرد خود سرعت بخشیده یا مانع از آن گردند. این پژوهش با هدف بررسی نقش نخبگان سیاسی در فرایند توسعه حقوق سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی انجام شده است. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و متکی بر منابع کتابخانه‌ای ...  بیشتر

بررسی تأثیر عوامل اجتماعی شدن در ارتقاء سلامت اجتماعی دانش آموزان دوره متوسطه شهر مریوان

اعظم خطیبی؛ مهناز رجبی فر

دوره 20، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 145-176

https://doi.org/10.22034/jsi.2019.47875

چکیده
  سلامت اجتماعی، تحت تأثیر عوامل جامعه پذیری متعددی قرار دارد و عوامل اجتماعی شدن (در این­جا خانواده، معلمان و همسالان) از راه­های متعددی به ارتقاء سلامت اجتماعی دانش­آموزان کمک می­کنند. هدف اصلی این پژوهش نیز تبیین تأثیر عوامل اجتماعی شدن در ارتقاء سلامت اجتماعی دانش­آموزان شهر مریوان است. از نظریه­های کییز و شاپیرو و ساراسون ...  بیشتر

جامعه شناسی
فراترکیب تحلیل‌های موجود درباره اعتراض‌های 1401 ایران

سمیه توحیدلو

دوره 23، شماره 4 ، مهر 1402، ، صفحه 145-179

https://doi.org/10.22034/jsi.2023.1996220.1650

چکیده
  نیمه دوم سال 1401 درگیر حوادث و اعتراض هایی بود. در میانه این اعترض‌ها جامعه شناسان متعددی به تحلیل وقایع پرداختند. مقاله حاضر فراترکیبی از تحلیل­ های آن‌ها  (40 سخنرانی در انجمن جامعه ­شناسی ایران و مجموعه 46 یادداشت تحلیلی) درباره این اعتراض‌ها است. تلاش شده ضمن ارائه نیمرخی از اهم مطالب مطرح شده، درباره علل، چیستی و پیامدهای ...  بیشتر

نوع فعالیت شغلی و مشارکت انتخاباتی (مقایسه گروه‌های مختلف شغلی)

ابراهیم صالح‌آبادی

دوره 21، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 146-175

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.244003

چکیده
  رابطه مبهم و پیچیده نوع شغل از یک‌سو و مشارکت انتخاباتی از سوی دیگر، در ایران کمتر موردتوجه قرارگرفته است. این مقاله با استفاده از روش پژوهش تطبیقی درون کشوری و مقایسه گروه‌های مختلف شغلی، در سطح سیستمی در تلاش است تا رابطه بین این دو را در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دهم و یازدهم و تا حدودی دوره دوازدهم بررسی کند. نتایج تحقیق نشان ...  بیشتر

بررسی رابطه میان بی اعتمادی اجتماعی و مسئولیت گریزی شهروندی

مریم جوادی؛ ملیحه شیانی؛ علیرضا محسنی تبریزی؛ ساسان ودیعه

دوره 23، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 147-170

https://doi.org/10.22034/jsi.2022.557316.1603

چکیده
  شهروندی یک ایده دوجانبه و یک ایده اجتماعی است و صرفاً مجموعه حقوقی که فرد را از تعهد به­ دیگران رها کند، نیست؛ بلکه برای تحقق این حقوق به ­مکانیسمی از تکالیف و وظایف شهروندی لازم است. از طرفی مسئولیت ­گریزی­های شهروندی فرار یا دور زدن­های تکالیف محوله است، که ما آن­ها را در رفتارهای شهروندان در امور شهری و مشارکت ­پذیری­های ...  بیشتر

مطالعه نقش مدیریت شهری نوین در کاهش آسیب‌های اجتماعی زنان سرپرست خانوار با تاکید بر شهر کرج

صلاح الدین قادری

دوره 21، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 149-175

https://doi.org/10.22034/jsi.2020.244217

چکیده
  حکمرانی و مدیریت شهری نوین بیش از آن­که بر مولفه­های کالبدی و اقتصادی تاکید کند بر مولفه­های اجتماعی و فرهنگی و زیست محیطی تاکید دارد. آسیب­های اجتماعی یکی از چالش­های اساسی کلان­شهرهای امروز است که نیازمند تلاش مدیریت شهری به­صورت ویژه در این حوزه است. هدف اصلی مقاله بررسی نقش مدیریت شهری نوین (مبتنی بر دو مولفه ارتقا ...  بیشتر